Khổ qua (Momordica charantia L.) thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae), phổ biến ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Từ lâu, khổ qua đã được sử dụng trong y học dân gian cho nhiều mục đích trị liệu. Các nghiên cứu hóa học thực vật đã xác định sự hiện diện của glycoside, saponin, alkaloid, triterpene, protein và steroid, được xem là các hợp chất hoạt tính sinh học. Đặc biệt, khổ qua giàu các hợp chất phenolic như axit gallic, axit genistic, catechin, epicatechin, axit caffeic, axit chlorogenic, axit p-coumaric và axit ferulic, cùng với saponin, peptide và alkaloid. Những hợp chất này hứa hẹn nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tình trạng kháng kháng sinh ở vi khuẩn đang trở thành một vấn đề sức khỏe toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản do lạm dụng kháng sinh, dẫn đến sự đột biến và thích nghi của vi khuẩn. Phytopharmaco, trong đó có khổ qua, có thể là một giải pháp tiềm năng nhờ đặc tính kháng khuẩn của nó.

Nghiên cứu này nhằm mục đích bước đầu khảo sát hoạt tính kháng khuẩn của các cao chiết từ thân và lá cây Mướp đắng, lựa chọn cao chiết có hoạt tính tốt nhất để khảo sát thành phần hóa học nhằm tìm hiểu mối liên hệ giữa hoạt tính sinh học và cấu trúc hóa học của các hợp chất có trong cây Mướp đắng (Momordica charantia L.). Kết quả cho thấy cao chiết ethyl acetate thể hiện hiệu quả kháng khuẩn tốt theo phương pháp khuếch tán đĩa thạch trên các chủng vi khuẩn là tác nhân gây bệnh chính cho các loài thủy sản. Cao chiết ethyl acetate đều kháng lại 03 dòng vi khuẩn Aeromonas hydrophila, Aeromonas dhakensis, và Vibrio parahaemolyticus với giá trị MIC ≤ 0,3125 mg/mL. Kết quả bước đầu khảo sát thành phần hóa học cho thấy, từ cao phân đoạn ethyl acetate của thân và lá cây Mướp đắng, 03 hợp chất đã được phân lập và nhận danh là 3β,7β,25-trihydroxycucurbita-5, (23E)-dien-19-al (1), protocatechuic acid (2), và afzelin (3). Cấu trúc hóa học của các hợp chất này được xác định bằng phương pháp phổ NMR và so sánh với các tài liệu đã công bố. Đồng thời, hợp chất (1) và (3) phân lập được cũng cho hiệu quả kháng khuẩn tốt đối với khuẩn Aeromonas hydrophila. Những kết quả này cho thấy thân và lá cây Mướp đắng là một dược liệu tiềm năng chứa các hợp chất thể hiện hoạt tính kháng khuẩn tốt.