Mực nước tại đây đang giảm đáng kể do nhiệt độ tăng, dẫn đến sự bốc hơi vượt quá lượng nước chảy vào. Dự báo cho thấy, ngay cả khi nhiệt độ toàn cầu được duy trì dưới 2°C, mực nước có thể giảm từ 5 đến 10 mét, và nếu tiếp tục tăng, con số này có thể lên tới 21 mét vào cuối thế kỷ. Sự sụt giảm này không chỉ đe dọa các hệ sinh thái đặc trưng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của hơn 15 triệu người sống quanh bờ Biển Caspi, gồm các nước Azerbaijan, Iran, Kazakhstan, Nga và Turkmenistan.

Nghiên cứu mới của Đại học Leeds cho thấy, trong kịch bản lạc quan nhất, diện tích lên đến 112.000 km² trên Biển Caspi có thể trở nên khô cạn. Nếu mực nước giảm tới 10 mét, bốn trong số mười loại hệ sinh thái sẽ biến mất hoàn toàn, trong khi không gian của các khu bảo tồn biển có thể thu hẹp tới 94%. Hải cẩu Caspian, loài đang gặp nguy cơ tuyệt chủng, có thể mất tới 81% môi trường sống do mực nước giảm 5 mét. Đồng thời, mực nước thấp cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cá tầm và các loài chim di cư, với sự sụt giảm sinh sản rõ ràng, khiến các quần thể này ngày càng suy yếu.

Ngoài những thách thức về sinh thái, sự suy giảm mực nước còn tác động nặng nề đến kinh tế khu vực. Các cảng lớn như Baku (Azerbaijan), Anzali (Iran) và Aktau (Kazakhstan) có thể bị kéo xa khỏi bờ biển, trong khi hoạt động sản xuất dầu khí cũng chịu nguy cơ bị cô lập. Những thay đổi này có thể dẫn đến giảm thu nhập từ nghề cá và bất ổn kinh tế cho cộng đồng ven biển. Để đối phó với những thách thức này, các nhà nghiên cứu kêu gọi hành động khẩn cấp bao gồm đầu tư vào giám sát đa dạng sinh học, phát triển pháp luật bảo vệ linh hoạt, và tăng cường hợp tác quốc tế. Những biện pháp này nhằm đảm bảo sự tồn tại bền vững của cả hệ sinh thái và cộng đồng con người trong khu vực Biển Caspi.