Một trong những công cụ quan trọng và hiệu quả để giảm thiểu bạo lực trên cơ sở giới chính là truyền thông. Truyền thông có thể tác động sâu rộng đến nhận thức và hành vi của mọi cá nhân trong xã hội, từ đó tạo ra những thay đổi tích cực trong nhận thức về bình đẳng giới và bạo lực giới. Bài viết này sẽ phân tích các khía cạnh bản chất của bạo lực trên cơ sở giới và đề xuất mô hình truyền thông nhằm giảm thiểu hiện tượng này.

Bạo Lực Và Bạo Lực Trên Cơ Sở Giới

Bạo lực là một hiện tượng phổ biến trong xã hội loài người, với các hành vi có thể tác động trực tiếp đến con người cả về thể chất, tinh thần và cảm xúc. Bạo lực có thể xuất phát từ những xung đột về lợi ích, những sự bất đồng quan điểm, hoặc từ những hành vi cố ý của một cá nhân nhằm thỏa mãn mục đích cá nhân. Những hành vi này có thể là bạo lực thể chất, bạo lực tình dục, bạo lực tinh thần, hay bạo lực ngôn ngữ. Tuy nhiên, bạo lực không phải lúc nào cũng diễn ra dưới hình thức một cuộc tấn công thể chất mà có thể xuất hiện dưới các hình thức tinh vi hơn như sự kiểm soát tâm lý hay các hành vi xâm hại qua mạng.

Trong thời đại hiện đại, bạo lực không chỉ diễn ra trong đời thực mà còn lan rộng trong không gian mạng, tạo ra một kiểu bạo lực mới – bạo lực mạng. Những hành vi quấy rối tình dục, lăng mạ hay xúc phạm danh dự trên mạng xã hội ngày càng trở thành vấn đề nổi cộm, đặc biệt là đối với phụ nữ và những nhóm người yếu thế. Đây là một mối nguy hiểm lớn, khi mà không chỉ gây tổn thương trực tiếp mà còn có thể tạo ra một ảnh hưởng lâu dài đối với tinh thần của nạn nhân.

Một trong những hình thức bạo lực có ảnh hưởng sâu rộng và kéo dài chính là bạo lực trên cơ sở giới, đặc biệt là bạo lực đối với phụ nữ. Phụ nữ, vốn là nhóm yếu thế trong nhiều xã hội, dễ dàng trở thành nạn nhân của bạo lực vì sự bất bình đẳng về thể chất, xã hội và quyền lợi. Sự tồn tại của những định kiến xã hội, sự phân biệt đối xử và những quan niệm cổ hủ đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho bạo lực giới tiếp tục tồn tại. Bạo lực giới có thể diễn ra dưới nhiều hình thức, từ bạo lực thể chất, bạo lực tình dục, đến bạo lực tinh thần, tất cả đều để lại những tổn thương nghiêm trọng cho nạn nhân.

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, hơn 35% phụ nữ trên toàn cầu đã từng trải qua bạo lực thể chất hoặc tình dục trong đời, và con số này vẫn đang tiếp tục gia tăng. Mặc dù các chính sách bảo vệ phụ nữ đã được nhiều quốc gia triển khai, nhưng tình trạng bạo lực đối với phụ nữ vẫn còn rất phổ biến và chưa có dấu hiệu giảm.

Ảnh minh họa

Nguyên Nhân Của Bạo Lực Trên Cơ Sở Giới

Bạo lực trên cơ sở giới không phải là một hiện tượng tự nhiên mà có sự góp phần của nhiều yếu tố xã hội, tâm lý và văn hóa. Một trong những nguyên nhân sâu xa của bạo lực giới là sự bất bình đẳng giới, nơi phụ nữ thường bị đặt vào vị thế yếu thế so với nam giới trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Bất bình đẳng này thể hiện qua việc phụ nữ không được tiếp cận những quyền lợi cơ bản như giáo dục, chăm sóc sức khỏe, và quyền tham gia vào các hoạt động xã hội, chính trị. Hệ thống các định kiến xã hội và văn hóa xem phụ nữ là “kẻ yếu” và nam giới là “trụ cột gia đình” tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của bạo lực giới.

Ngoài bất bình đẳng giới, một yếu tố quan trọng khác là sự thiếu hiểu biết về quyền lợi và pháp luật của nhiều nhóm người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái. Khi không nhận thức được quyền lợi của mình, họ dễ dàng trở thành nạn nhân của bạo lực mà không có khả năng tự bảo vệ mình. Điều này càng trở nên nghiêm trọng khi nạn nhân của bạo lực giới không dám lên tiếng vì sợ bị xã hội kỳ thị hoặc không có sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng.

Một nguyên nhân khác là sự thiếu vắng của các chương trình truyền thông giáo dục về giới và bạo lực giới. Hệ thống truyền thông hiện tại chủ yếu phản ánh những câu chuyện bạo lực mà chưa chú trọng vào việc cung cấp thông tin và kiến thức giúp người dân, đặc biệt là phụ nữ, hiểu rõ về quyền lợi của mình và cách thức phòng ngừa bạo lực.