Sâu sáp (Galleria mellonella L.) là loài côn trùng quan trọng trong việc nhân nuôi và phát triển ký chủ thay thế, phục vụ cho quá trình nhân nuôi nhiều loài thiên địch. Sâu sáp có kích thước lớn, dễ nhân nuôi bằng thức ăn nhân tạo, có thể nhanh chóng phát triển quần thể, do vậy loài này thường được ưu tiên nghiên cứu làm ký chủ phụ khi nhân nuôi một số loài thiên địch. Ở tất cả các pha phát dục như trứng, ấu trùng và nhộng của sâu sáp có thể được sử dụng làm ký chủ hoặc vật mồi để nuôi nhân thiên địch trong phòng thí nghiệm và điều kiện ngoài đồng.

Khi nhân nuôi côn trùng, thức ăn nhân tạo là yếu tố quyết định cho sự sinh trưởng và phát triển của côn trùng nói chung và sâu sáp nói riêng. Các công thức thức ăn nhân tạo phù hợp có thể giúp gia tăng kích thước cơ thể ở các pha phát dục, rút ngắn vòng đời so với nuôi nhân bằng thức ăn tự nhiên, giảm được chi phí nhân nuôi và có thể sản xuất với số lượng lớn phục vụ nhân nuôi thiên địch. Ở Việt Nam, công tác nhân nuôi thiên địch để kiểm soát dịch hại bằng biện pháp đấu tranh sinh học trong bảo vệ thực vật ngày càng được quan tâm. Chính vì vậy, việc nghiên cứu công thức thức ăn nhân tạo dùng nhân nuôi sâu sáp sử dụng làm ký chủ thay thế trong nhân nuôi số lượng lớn thiên địch là rất cần thiết.

Vật liệu nghiên cứu: Nguồn Sâu sáp (G. mellonella) được cung cấp từ Bộ môn Bảo vệ Thực vật, Khoa Nông học, Trường Đại Học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh đã được nhân nuôi ổn định qua 3 thế hệ.

Các nghiệm thức thí nghiệm gồm ba công thức thức ăn nhân tạo nuôi sâu sáp:

- Công thức 1 (CT1): ấu trùng sâu sáp 1 ngày tuổi nuôi bằng công thức 1.

- Công thức 2 (CT2): ấu trùng sâu sáp 1 ngày tuổi nuôi bằng công thức 2.

- Công thức 3 (CT3): ấu trùng sâu sáp 1 ngày tuổi nuôi bằng công thức 3.

Vòng đời sâu sáp (G. mellonella) nuôi bằng công thức CT2.

Ba công thức thức ăn nhân tạo đã được sử dụng để nhân nuôi và đánh giá đặc điểm hình thái, sinh học của sâu sáp. Kết quả thí nghiệm cho thấy công thức thức ăn nhân tạo công thức 2 (CT2) là phù hợp nhất để nhân nuôi sâu sáp. Thời gian phát triển pha ấu trùng sâu sáp khi nuôi bằng công thức 2 (CT2) là ngắn nhất, trung bình 27,6 ± 4,2 ngày. Trong quá trình thí nghiệm, ấu trùng được nuôi bằng công thức 2 (CT2) phát triển nhanh, kích thước lớn, ở giai đoạn từ 20 đến 30 ngày tuổi, ấu trùng sâu sáp có chiều dài biến động từ 11,9 ± 5,2 đến 16,3 ± 6,2 mm và chiều rộng từ 2,7 ± 1,4 đến 3,9 ± 1,8 mm. Khả năng đẻ trứng của thành trùng cái sâu sáp không có sự khác biệt khi nuôi trên ba công thức thức ăn nhân tạo khác nhau, số trứng của thành trùng cái biến động từ 819 ± 175,5 đến 1.008,1 ± 354,6 trứng/thành trùng cái.

Kết luận: Nuôi sâu sáp bằng công thức thức ăn nhân tạo 2 (CT2) cho kích thước, khối lượng ấu trùng và nhộng lớn nhất và vòng đời ngắn nhất. Ba công thức thức ăn nhân tạo nuôi ấu trùng sâu sáp sử dụng trong nghiên cứu không ảnh hưởng đến số lượng trứng đẻ của thành trùng cái sâu sáp.