Cải xà lách không sống được trong đất phèn, đất mặn hoặc đất cát trong mùa nắng. Cải xà lách xoong là một loại rau xanh được ưa chuộng trong chế biến các món ăn, đây là loại rau có nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe, đặc biệt ăn rau xà lách xoong giúp bổ máu, tiêu hóa tốt, giải nhiệt và còn có thể ngăn ngừa các bệnh về tim mạch.

Đặc tính sinh học của cải xà lách xoong: Thân cải non, mềm, xốp dài 20 – 60 cm, mỗi lóng thân dài 1 – 5 cm tùy thuộc rất lớn vào thời tiết và sự chăm sóc, mỗi mắt có thể mọc một cành. Lá kép có 3 – 9 lá phụ, lá đỉnh to nhất, lá cải hình tròn nhỏ màu xanh đậm, rìa lá răng cưa. Cải xoong thuộc loại rễ chùm, có nhiều rễ phụ ở đốt thân có thể hút chất dinh dưỡng và nếu đem trồng sẽ thành cây độc lập. Cải xoong rất thích sống ở nơi nhiều đất bùn, sống dưới nước, độ ngập khoảng 4 – 5 cm nơi có dòng nước chảy như ở dưới chân của thác nước, mực nước sâu thì thân cải mọc dài. Cây sinh trưởng tốt ở nhiệt độ 15 – 200C, ở độ cao trên 1000 m so với mặt nước biển (như vùng Đà Lạt). Độ pH của đất thích hợp nhất 6 – 7, không sống được trong đất phèn, đất mặn hoặc đất cát trong mùa nắng. Cây rất thích độ ẩm cao, cần nước tưới thường xuyên.

- Chọn địa điểm trồng cải xà lách xoong: Vấn đề đầu tiên phải chú ý về địa điểm trồng rau cải xoong, rau xà lách xoong chỉ phát triển tốt tại nơi có khí hậu mát mẽ, có đủ độ ẩm, không được trồng ở nơi khô nóng sẽ khiến rau xà lách xoong không thể sinh trưởng tốt.

- Chọn giống cải xà lách xoong: Các giống hiện đang canh tác là giống địa phương, qua chọn lọc cho thấy nó phù hợp với điều kiện canh tác ở địa phương như chống chịu sâu bệnh, chịu nhiệt cao, cho năng suất ổn định, phẩm chất rất ngon, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Thời vụ trồng cải xà lách xoong Trồng được quanh năm, mùa thuận là trồng vào các tháng giáp Tết 11 – 12 dl, thời tiết mát mẻ, thuận lợi cho sự phát triển của cây trồng và cho năng suất cao.
- Làm đất trồng cải xà lách xoong: Loại rau cải xoong có thể mọc tốt ở ven sông nước, rau xà lách xoong thích hợp trồng trên đất có nhiều bùn, đất thịt và đất hơi ngập nước. Độ pH của đất từ 6 - 7. Không nên trồng rau xà lách xoong trên đất phèn, đất mặn hoặc đất cát, đặc biệt là vào mùa nắng thì rau sẽ khó sống được. Đất trồng rau cải xoong cần phải được làm kỹ lưỡng, khoảng 10 ngày trước khi trồng rau thì nên bón vôi, cày xới và phơi khô đất để diệt mầm bệnh. Đối với việc trồng rau xà lách xoong trên diện tích đất lớn thì cần phải lên luống và rãnh để giúp thoát nước. Rau cải xoong rất dễ sống, có thể trồng bằng hạt hoặc dùng phần thân cây già có nhiều rễ sau đó mang trồng xuống đất.

Bước 1: Gieo hạt cải xoong

Hạt giống cải xoong nhỏ nên không cần phải ngâm ủ mà có thể gieo trực tiếp vào đất. Nếu muốn hạt nhanh nảy mầm hơn thì có thể ngâm hạt giống vào nước ấm 30 - 40°C trong khoảng 2 - 3 tiếng. Sau đó gieo hạt vào thùng xốp, xô nhựa, hay khay nhựa, chậu nhỏ,...

Đổ lượng đất vào khay thùng, đất gieo hạt phải mềm, tơi xốp, giàu dinh dưỡng, tưới nước vào trộn đều cho đất ẩm, sau đó san phẳng mặt đất, lưu ý không nên nén đất chặt xuống sẽ làm đất cứng khiến hạt mầm khó mọc rễ.

Gieo rải hạt rau cải xoong lên trên mặt đất, gieo với khoảng cách vừa, không quá dày. Sau đó lấp một lớp đất sạch mỏng lên trên. Tưới phun một ít nước lên mặt đất để tạo ẩm cho đất.

Tiến hành tưới nước 1 ngày 2 lần vào buổi sáng và tối trong vòng 1 tuần đầu.

Lưu ý: Đặt khay gieo hạt cải xoong ở nơi tối để giúp hạt nảy mầm nhanh. Khi cây con ra được 2 cặp lá thì mang khay gieo ra nơi có ánh sáng, chú ý không để tiếp xúc trực tiếp với nắng gắt hay mưa gió. Sau gần 2 tuần khi gieo thì cây mọc 2 lá non, nếu rau mọc dày quá thì có thể tỉa bớt để ăn như ăn rau mầm, nhằm tạo thông thoáng cho cây có thể lớn nhanh hơn. Sau 1 tuần gieo hạt thì mỗi ngày chỉ cần tưới nước phun sương 1 lần.

Nếu gieo hạt trực tiếp trên đất ruộng thì cần chú ý ở khâu làm đất trước khi gieo phải cho nước vào ruộng làm cho đất tơi lên bùn, sau đó lên liếp rồi gieo rãi hạt rau xà lách xoong lên đất, rải tiếp một lớp đất mỏng lên trên hoặc dùng rơm rạ để phủ lên. Nếu trồng trực tiếp bằng thân cây thì có thể cấy xuống đất với khoảng cách mỗi cây cách nhau 5cm.

Bước 2: Trồng rau cải xoong

Sau khi gieo hạt cải xoong được 3 tuần ngày là giai đoạn cây con cho từ 4 - 5 lá, đây là giai đoạn bứng cây ra trồng riêng vào thùng chậu hoặc trồng trực tiếp vào đất ruộng. Cần chú ý bứng cây có bầu đất để tránh bị đứt rễ, nên nhổ trồng rau vào lúc chiều mát.

Tạo lỗ trồng không nên quá sâu hoặc quá nông sẽ khiến bộ rễ của rau khó sinh trưởng tốt, nhấc nhẹ bầu cây ra khỏi khay và vùi kín bầu cây dưới đất, đôn cho chặt gốc. Khoảng cách cây trồng nên cách nhau từ 10 - 15cm.

Lưu ý: Rau cải xoong không cần nhiều đất, vì vậy chỉ cần đổ đất vào khoảng 1/3 thùng trồng rau là được. Khi trồng cây con xong nên mang vào nơi râm mát hoặc che phủ để tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào cây từ 1 - 2 ngày để cây con hồi sức. Chăm sóc rau cải xoong. Rau cải xoong rất dễ sống, dễ chăm sóc và ít sâu bệnh nên không đòi hỏi phải chăm sóc nhiều. Chỉ cần tưới đủ nước cho cây có đủ độ ẩm để phát triển là được. Vào mùa nắng cần chú ý tưới nhiều nước để giữ ẩm cho đất trồng.

Cần lưu ý một số loại sâu bệnh thường tấn công rau cải xoong như loại sâu xanh, sâu tơ, rau bị bệnh héo xanh, đốm vằn,... nếu phát hiện dấu hiệu bệnh thì bạn có thể sử dụng các loại thuốc như SK Enpray, D-C Tronplus, và một số loại thuốc diệt sâu phổ biến khác. Rau cải xoong sau khi trồng khoảng 30 - 45 ngày thì có thể cho thu hoạch.

- Bón phân cho cải xà lách xoong: Lượng phân sử dụng cho 1000 m2.

Trồng mới: Super lân (lót): 50 kg; Vôi bột: 50 kg; Phân chuồng hoai: 500 kg (Có thể thay thế bằng phân dơi).

Cải gốc: Lân vi sinh: 20 kg; Phân tôm: 30 – 40 kg; Phân chuồng hoai: 200 kg; NPK 16-16-8: 30 – 40 kg; Phân Urê: 4 – 5 kg.

Cách bón phân cho cải xà lách xoong:

Bón lót: Bón phân lân vi sinh khi vừa thu hoạch xong lứa trước.

Lần 1: (10 – 15 ngày): Phân tôm 10 kg + phân chuồng.

Lần 2 (17 – 20 ngày): Phân NPK 16-16-8 bón 10 kg

Lần 3 (24 – 28 ngày): Phân tôm 15 kg + phân chuồng

Lần 4 (30 – 35 ngày): NPK 16-16-8 bón từ 12 – 15 kg

Lần 5 (37 – 40 ngày): Phân tôm 15 kg + phân chuồng

Lần 6 (44 – 47 ngày): NPK 16-16-8 bón 15 kg

Giữa hai lần thúc phân có thể bổ sung phân bón lá + 01 kg Urê.

Lưu‎ ý‎: Ngưng tưới phân hóa học tối thiểu 07 ngày trước thu hoạch  

Tưới nước cho cải xà lách xoong: Cần tưới đủ ẩm (tưới sương lên lá nhiều lần trong ngày). Mùa nắng tưới bình quân 01 giờ/ lần (10 – 16 lần trong ngày)   Làm cỏ cải xà lách xoong: Trồng cải xà lách xoong có thể diệt cỏ bằng thuốc hóa học. Diệt cỏ tiền nảy mầm có thể dùng thuốc như Dual, Dual gold, Ronstar,.. dùng diệt cỏ ở đầu vụ. Diệt cỏ hậu nảy mầm (diệt khi cây cỏ có 1 – 2 lá và đất đủ ẩm) dùng các loại thuốc trừ cỏ chọn lọc như: Nabu, Onecide,… các thuốc này rất an toàn cho các loại cây rau thuộc nhóm song tử diệp (hai lá mầm). Diệt cỏ bờ: Sử dụng các loại trừ cỏ không chọn lọc. Che mát. Cần làm giàn che mát cho cây cải xà lách xoong (cản 40 – 50 % lượng ánh sáng).

Phòng trừ sâu bệnh cho cải xà lách xoong: Thực hiện nghiêm ngặt qui trình phòng trừ dịch hại tổng hợp (IPM).

Các đối tượng gây hại đáng lưu ý như:

+ Sâu tơ, sâu xanh, sâu ăn tạp: Cần luân phiên các nhóm thuốc trong các lần phun xịt trên cùng một lứa cải. Nên phối hợp thuốc hóa học với thuốc trừ sâu vi sinh, ức chế sinh trưởng hoặc dầu khoáng (SK Enpray, D-C Tronplus)… để tăng hiệu lực diệt sâu.

+ Bệnh héo xanh (héo vi khuẩn): Không sử dụng quá thừa phân đạm, có thể phun ngừa các nhóm thuốc gốc đồng, nhóm thuốc kháng sinh (Kasumin, Kasuran, Starner,…)

+ Bệnh thán thư (nổ lá): Có thể phòng trị bằng các nhóm thuốc trừ nấm sau: nhóm thuốc gốc đồng, Mancozeb,Carbendazim, Antracol, Tilt Super, Score, Curzate,..

+ Bệnh đốm vằn: Dùng các loại thuốc đặc trị như: Validacin, Monceren, Rovral, Bonanza, Anvil,…  

Thu hoạch cho cải xà lách xoong: Vào mùa nắng khoảng 60 ngày sau khi cắt lứa trước là thu hoạch. Trồng từ tháng 09 – 12 thì thu hoạch vào khoảng 35 ngày sau khi thu hoạch lứa trước. Thu hoạch bình quân 6 – 8 lứa trong năm. Năng suất trung bình từ 8 – 10 tấn/ ha/ vụ.