Hộp thuốc ngừa thai “POSTINOR 2” của Công ty GEDEON RICHTER LTD (Hungary) bị xâm phạm.

Bài 1: Viên thuốc tránh thai đầy nghi vấn

Năm 2004, Công ty GEDEON RICHTER LTD (Hungary) phát hiện công ty Trung Nam liên kết với Công ty dược và vật tư y tế Bình Dương sản xuất, lưu hành sản phẩm thuốc tránh thai nhãn hiệu POSINIGHT có kiểu dáng, mẫu mã bao bì và cách đóng gói vỉ thuốc tương tự như nhãn hiệu thuốc tránh thai POSTINOR của Công ty GEDEON RICHTER LTD gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế nên đã quyết định khởi kiện lên Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh.

Nhiều điểm giống nhau

Sản phẩm mang nhãn hiệu “POSTINOR” của Công ty GEDEON RICHTER LTD (gọi tắt là công ty GR) là một chế phẩm ngừa thai khẩn cấp đang được tiêu thụ tại Việt Nam. Hộp thuốc ở dạng hình hộp chữ nhật. Chữ “POSTINOR” bằng màu ghi nâu, chữ in hoa hơi nghiêng về bên phải, tiếp theo là số “2” màu hồng với cỡ chữ to hơn chặn ở cuối.

Bên phải là hình một bông hồng to màu hồng nhạt chiếm gần hết bề mặt của hộp thuốc. Phía sau của hộp thuốc, chữ “POSTINOR 2” cũng được in tại góc trái phía trên và cùng có cách trình bày như mặt trước. Ở hai cạnh dài của hộp thuốc đề có chữ “POSTINOR 2” cũng cùng có cách trình bày như mặt trước, số lượng thuốc là “2 tablets”.

Đây là một nhãn hiệu có uy tín, đã được sử dụng rộng rãi tại thị trường Việt Nam và quốc tế. Công ty GR đã sử dụng nhãn hiệu “POSTINOR” như một nhãn hiệu độc quyền cho sản phẩm thuốc ngừa thai dạng uống từ năm 1979 tại Hungary. Từ đó “POSTINOR” được sử dụng tại 66 quốc gia trên thế giới và được bán lần đầu tiên tại Việt Nam năm 1992.

Hộp thuốc ngừa thai ở dạng hình hộp chữ nhật mang nhãn hiệu “POSINIGHT” của Công ty Dược và y tế Bình Dương tuy không trùng về nội dung nhãn hiệu nhưng cũng được thể hiện trên nền bao bì màu trắng, chữ “POSINIGHT” được trình bày cũng bằng chữ in hoa màu nâu hơi nghiêng về bên phải, tiếp theo là số “2” màu đỏ tươi với cỡ chữ to hơn.

Dưới chữ “POSINIGHT 2” là tên hoạt chất của thuốc “Levonorgestrel 0.75mg”. Bên phải hộp thuốc cũng là hình một bông hồng màu hồng. Phía sau của hộp thuốc, chữ “POSINIGHT 2” được in tại góc trái phía trên, dưới đó cũng là tên dược chất “Levonorgestrel 0.75mg”. Trên đó là những thông tin về cách sử dụng và tên nhà sản xuất.

Ở bốn cạnh (hai cạnh dài và hai cạnh bên) của hộp đều có chữ “POSINIGHT 2” cùng cách trình bày như mặt trước, tên của nhà sản xuất, số lượng thuốc là “2 viên nén”. Trên bề bặt của vỉ thuốc cũng có tên thuốc “POSINIGHT 2” như trình bày tại hộp thuốc, dưới cũng là tên hoạt chất “Levonorgestrel 0.75mg”, dưới cùng góc bên phải là tên nhà sản xuất.

Xin lỗi vì cạnh tranh không lành mạnh

Khi được tòa án đề nghị trưng cầu giám định, tại công văn  số 1464/TTKN ngày 08/1/2005, Cục SHTT có ý kiến trả lời cho biết cách trình bày mẫu hộp thuốc, vỉ thuốc mang nhãn hiệu POSINIGHT của Công ty dược Bình Dương là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số 275/2006/DSST ngày 29/3/2006, Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh đã quyết định buộc Công ty Trung Nam và Công ty dược Bình Dương cùng liên đới chịu trách nhiệm bồi thường cho công ty GR số tiền đồng Việt Nam tương đương 46.969,68 đô la Mỹ tại thời điểm thi hành án.

Đồng thời, phải có trách nhiệm thu hồi và tiêu hủy toàn bộ vỏ bao bì đã sử dụng có hình ảnh hoa hồng màu hồng và số 2 màu hồng mà nguyên đơn đã được bảo hộ; thông báo về việc thu hồi này trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Không nhất trí với bản án sơ thẩm, ngày 31/3/2006, công ty Trung Nam và Công ty dược Bình Dương đều có đơn kháng cáo, đề nghị tòa cấp phúc thẩm xét xử lại.

Theo lập luận của công ty Trung Nam và Công ty dược Bình Dương, nhãn hiệu thuốc tránh thai POSINIGHT đã được Cục SHTT cấp GCNĐKNHHH số 54074. Thuốc POSINIGHT cũng đã được Cục quản lý dược Bộ Y tế cấp đăng ký số V-045-H12-05 ngày 29/12/2003, đồng ý cho Công ty Dược Bình Dương sản xuất và lưu hành trên thị trường Việt Nam.

Công ty Dược Bình Dương đã thuê người thiết kế mẫu mã hộp thuốc, vỉ thuốc và thuê nhà máy in Bình Dương in vỏ hộp thuốc; nếu có sự giống nhau về hình thức, kiểu dáng với hộp thuốc, vỉ thuốc POSTINOR thì chỉ là sự ngẫu nhiên.

Tại bản án dân sự phúc thẩm số 316/2006/DSPT, tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân tối cao tại TP. Hồ Chí Minh đã quyết định sửa bản án sơ thẩm, không chấp nhận yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại của Công ty GR với Công ty Trung Nam và Công ty dược Bình Dương.

Sau khi xét xử phúc thẩm, đại diện công ty GR cho rằng, tòa án phúc thẩm bác yêu cầu của công ty GR kiện đòi Công ty Trung Nam và Công ty dược Bình Dương phải bồi thường thiệt hại do cạnh tranh không lành mạnh là không đúng với quy định tại Bộ luật dân sự năm 1995 và Nghị định số 54/2000/NĐ-CP ngày 3/10/2000 của Chính phủ gây thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp của nguyên đơn nên khiếu nại.

Hội đồng xét xử quyết định hủy bản án dân sự phúc thẩm số 316/2006/DSPT ngày 04/8/2006 của tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân Tối cao tại TP. Hồ Chí Minh và hủy bản án dân sự sơ thẩm số 275/2006/DSST ngày 29/3/2006 của Tòa án Nhân dân TP. Hồ Chí Minh về vụ án “Đòi bồi thường thiệt hại do hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến sở hữu công nghiệp”.

Hai bản án bị hủy do tòa án cần xác định được mức thiệt hại thực tế của nguyên đơn để buộc bị đơn bồi thường đúng theo quy định của pháp luật.

Công ty GR đã quyết định rút đơn khởi kiện sau khi các bị đơn có thư xin lỗi về hành vi được xác định là cạnh tranh không lành mạnh, dù không cố ý, liên quan đến nhãn hiệu thuốc ngừa thai khẩn cấp POSTINOR của công ty GR và các bị đơn cam kết chịu toàn bộ án phí phát sinh trong quá trình tố tụng.