Chi Mộc hương (Aristolochia) gồm khoảng hơn 600 loài với 3 phân chi Aristolochia, Siphisia và Pararistolochia. Đây là chi lớn nhất trong họ Mộc hương Aristolochiaceae) thuộc bộ Hồ tiêu (Piperales), phân bố rộng chủ yếu ở các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và một số vùng ôn đới. Ở khu vực châu Á, nam Trung Quốc và Việt Nam được coi là những trung tâm đa dạng các loài thuộc chi Aristolochia. Phần lớn các loài thuộc chi Aristolochia là nguồn thức ăn cho sâu non của nhiều loài bướm Phượng thuộc họ Papilionidae. Bên cạnh đó, nhiều loài cũng được sử dụng làm thuốc chữa các bệnh như thủy thũng, phong thũng, cước khí thấp thũng. Đồng thời, các loài thuộc chi này cũng được coi như một nguyên liệu trong điều trị chống ung thư, chống viêm, điều trị bệnh tả, các vấn đề về da và các loại vết cắn, đốt khác nhau của động vật và côn trùng...
Nghiên cứu lần đầu tiên xác định thành phần hóa học và hoạt tính kháng vi sinh vật của tinh dầu lá được thu tại huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa vào tháng 11/2021. Tinh dầu thu nhận được bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước sử dụng thiết bị Clevenger và phân tích bằng phương pháp sắc ký khí - khối phổ (GC-MS). Hàm lượng tinh dầu thu được ở lá là 0,15% trọng lượng tươi, tinh dầu có màu vàng nhạt, nhẹ hơn nước. Thành phần tinh dầu xác định được 63 hợp chất chiếm 78,58% tổng hàm lượng tinh dầu. Thành phần chủ yếu là các sesquitecpen và sesquitecpen chứa ôxy. Các thành phần chính gồm γ-eudesmol (6,98% tổng hàm lượng tinh dầu), α-humulene (6,22%), β-selinene (4,5%), Eudesma-4(14),7(11)-diene (3,53%), α-trans-bergamotene (3,27%), Limonene (3,02%). Kết quả thử hoạt tính kháng vi sinh vật từ tinh dầu lá có tác dụng thấp đối với các chủng vi sinh vật đối kháng ở nồng độ 10%. |