Thời điểm này đang là mùa làm đồ án tại các trường ĐH, CĐ. M.K, SV khoa Môi trường và Bảo hộ lao động, trường ĐH Tôn Đức Thắng thật thà cho biết: “Đang làm đồ án bộ môn Xử lý nước thải công nghiệp, nhưng nói là làm vậy thôi chứ toàn sao chép từ các đồ án năm trước”. M.K kể chi tiết: “Mình lấy bài đánh máy sẵn và bản vẽ Autocad, chỉnh sửa lại. Lớp mình có hơn nửa lớp làm kiểu tương tự như vậy".

Với Q.H, SV trường ĐH Bách khoa TP.HCM thì “chịu khó” hơn. Q.H nhờ bạn bè của mình học ở các trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM cho mượn các đồ án. Sau đó đem về cắt ghép, xào xáo từng phần của mỗi đồ án rồi thêm thắt để biến thành đồ án hoàn chỉnh. “Làm thế này giảng viên chẳng thể phát hiện được”, Q.H chắc mẩm.

Nạn SV sao chép đồ án như vậy không là ngoại lệ ở một trường nào. Hầu hết các trường đều có thực trạng đáng lo ngại này. Có SV bê nguyên đồ án của trường khác đem về trường mình nộp. Có trường hợp chỉnh sửa lại bằng cách thay đổi đáp số tính toán vì cho rằng: “Phải làm sai sai mới qua mặt giảng viên được, chứ làm đúng quá họ (giảng viên - NV) sẽ nghi ngờ”.

V.L, SV trường ĐH Kỹ thuật công nghệ TP.HCM, vừa sao chép xong đồ án của một môn chuyên ngành, khoe: “SV nghe làm đồ án thì mệt, nhưng với bọn mình thì chỉ cần nửa ngày là hoàn thành”.

Hầu hết các SV này khi trò chuyện đều có lý do để biện minh cho việc sao chép của mình. Như trường hợp của M.K. cho rằng: “Đồ án chỉ chiếm một đơn vị học trình. Để hoàn thành phải mất khá nhiều thời gian, trong khi phải lo học nhiều môn khác”. Còn Q.H. thì đổ thừa: “Giảng viên hướng dẫn chỉ gặp SV một buổi, dặn dò qua loa nên chẳng biết làm như thế nào. Thôi đành chép đại”.

Tiến sĩ Trương Thị Tố Oanh, giảng viên trường ĐH Tôn Đức Thắng cũng cho biết: “Năm nào cũng có trường hợp SV sao chép đồ án. Chỉ cần đọc sơ bài và hỏi một vấn đề nào đó là có thể phát hiện ra ngay vì nếu SV tự làm sẽ trả lời được”.

Tuy nhiên, theo tiến sĩ Oanh, “Mặc dù biết hầu hết SV luôn sao chép như vậy nhưng giảng viên vẫn nương tay và chấm đồ án dựa vào nhiều yếu tố như thái độ của SV có thường xuyên liên lạc với giảng viên hướng dẫn; tính chuyên cần của SV trong quá trình thực hiện đồ án”... Thực trạng sao chép đồ án xuất phát từ nhiều lý do, mà chủ yếu do “SV không học vì nhu cầu kiến thức của mình mà học vì điểm số, sao chép để đồ án hoàn thiện hơn, đạt điểm cao hơn”. Ngoài ra, việc SV lười biếng, không nghiêm túc trong chuyện học, dẫn đến mất căn bản kiến thức cũng là lý do dẫn đến việc sao chép này.

Cô Q,- giảng viên trường ĐH Hoa Sen, cho biết: "Mình trực tiếp giảng dạy nên biết rất nhiều. Làm tiểu luận đa số các SV chép trên mạng về, lắp ghép, cắt dán. Những tiểu luận này thiếu hẳn sự đầu tư nghiêm túc và thiếu tính sáng tạo. Vì vậy, cách hành văn và lỗi font be bét. Chỉ cần đọc sơ sơ một chút, thấy có đoạn nào là lạ thì chỉ cần copy đoạn đó bỏ vào Google là ra nguyên xi bài của người khác. Đây là tình trạng chung và hầu hết SV đều làm như vậy để đối phó lại với giảng viên”.