Thực phẩm nếu không đảm bảo vệ sinh an toàn là nguy cơ tiềm ẩn của các căn bệnh nguy hiểm - Ảnh: Diệp Đức Minh

Tuy nhiên, số vụ ngộ độc thực phẩm thời gian tới chưa hẳn đã giảm, do công tác quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn còn nhiều bất cập và thói quen ăn uống tùy tiện của nhiều người dân VN.

Tràn lan thực phẩm “bẩn”

Ngồi tràn xuống cả lòng đường, thản nhiên ăn uống bên cạnh cống nước thải. Người bán dùng tay trần thối tiền rồi lại bốc thức ăn. Những hình ảnh này rất quen thuộc ở những quán ăn vỉa hè ở các thành phố lớn. Điểm chung của các hàng quán này là thực phẩm bắt mắt, giá rẻ. Tuy nhiên, có thể dễ dàng nhận thấy thực phẩm bày bán vỉa hè khó đảm bảo, khó biết nguồn gốc, chất lượng nguyên liệu. Với khá nhiều người dân Việt Nam có tâm lý dễ dãi trong vấn đề ăn uống, chỉ cần “khuất mắt” là có thể ăn ngon lành mà không quan tâm nhiều đến vấn đề vệ sinh. Theo báo cáo 6 tháng đầu năm của Quản lý thị trường TP.HCM, qua kiểm tra lực lượng này phát hiện hàng ngàn vụ vi phạm về hàng thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, hàng hết hạn sử dụng, hàng chứa chất độc hại... Phần lớn hàng sản xuất tại Trung Quốc. Lực lượng thú y TP.HCM cũng liên tục phát hiện các vụ sản phẩm động vật hôi thối, tẩm ướp hóa chất độc hại vận chuyển từ các tỉnh về các thành phố lớn, như TP.HCM tiêu thụ. Số nguyên liệu “bẩn” này đưa vào các cơ sở chế biến thực phẩm, qua công đoạn chế biến và tẩm ướp hóa chất trôi nổi, độc hại và đưa ra thị trường, vào quán ăn, nhất là quán ăn vỉa hè ưa thích nguyên liệu giá rẻ. Từ đó, thực phẩm “bẩn” dễ dàng đi vào cơ thể “thượng đế” thích ăn... ngon mà rẻ. Nhiều bệnh nan y từ đó mà ra!

Nhiều nguy cơ nhiễm bệnh nguy hiểm

Theo các chuyên gia, lương thực, thực phẩm là nguồn dinh dưỡng nuôi sống con người. Tuy nhiên, đây cũng chính là nguồn gốc gây bệnh tật, thậm chí tử vong cho con người. Điều này phụ thuộc vào chất lượng thực phẩm và vấn đề an toàn thực phẩm. Ở các quốc gia phát triển, vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm được chú trọng, nguồn thực phẩm được kiểm soát từ khâu gieo trồng, sản xuất, thu hoạch đến vận chuyển, chế biến và đến tận bàn ăn. Vì thế, thực phẩm vừa đảm bảo giữ được chất lượng, hàm lượng dinh dưỡng vừa đảm bảo an toàn thực phẩm. Ở các quốc gia phát triển rất hiếm khi xảy ra ngộ độc thực phẩm hay con người bị bệnh tật mà nguyên nhân từ thực phẩm “bẩn”. Tại các quốc gia chậm phát triển, như VN, mỗi năm các bệnh viện tiếp nhận số bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm rất cao. Theo một báo cáo chuyên ngành gần đây, từ 70 - 80% mẫu thức ăn đường phố bị nhiễm khuẩn E.coli. Đây là loại khuẩn gây ra bệnh tiêu chảy, viêm nhiễm đường ruột, dịch tả. Nếu không điều trị đúng cách và kịp thời, khả năng dẫn đến tử vong cao. Đặc biệt, thời điểm nắng nóng hoặc giao mùa, dịch bệnh này càng hoành hành, tỷ lệ bị ngộ độc thực phẩm có xu hướng tăng cao hơn.

Không chỉ vậy, thực phẩm “bẩn” còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra các bệnh nguy hiểm, như ung thư. Trên thực tế, nước ta là một trong những nước có tỷ lệ người mắc bệnh ung thư thuộc nhóm cao nhất thế giới. Dù chưa có kết luận rõ ràng, chính xác tỷ lệ người mắc bệnh ung thư do thói quen ăn uống tùy tiện, cẩu thả, ăn uống phải thực phẩm “bẩn”, nhưng khó có thể cho rằng, thực phẩm “bẩn”, thực phẩm chứa chất độc hại không liên can gì đến bệnh ung thư ở con người.

Cũng có thể thấy, tình trạng vệ sinh an toàn thực phẩm được cải thiện khá nhiều ở những năm gần đây, nhờ các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, thực trạng thực phẩm “bẩn”, thực phẩm độc hại tràn lan, những người sản xuất, kinh doanh bất chấp thủ đoạn để bán được hàng, kiếm lợi nên thực phẩm “bẩn” vẫn còn diễn biến phức tạp. Vì thế, bản thân mỗi người dân cũng tự trang bị những kiến thức cần thiết và từ bỏ thói quen ăn uống cẩu thả, nhằm hạn chế nguy cơ rước bệnh từ thực phẩm “bẩn”. Theo các chuyên gia, người tiêu dùng nên chọn những thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, được sản xuất theo quy trình và được chứng nhận bởi các viện kiểm chứng uy tín sẽ là cách tốt, hữu hiệu để tránh xa thực phẩm bẩn, bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình.