Nhân viên Metfone là người Campchia đang giới thiệu dịch vụ.

Sôi động

Theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, tính đến hết tháng 11-2012 Bộ Kế hoạch - Đầu tư đã cấp giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài cho 73 dự án của DN trong nước với tổng vốn đăng ký đạt 1,27 tỷ USD và điều chỉnh giấy chứng nhận cho 11 dự án với số vốn đầu tư được điều chỉnh tăng thêm khoảng 160 triệu USD.

So với năm 2011, số dự án cấp mới năm 2012 nhiều hơn 6 dự án, tập trung vào nhiều lĩnh vực Việt Nam có thế mạnh như nông-lâm nghiệp, bán lẻ và sửa chữa, công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp khai khoáng và các dịch vụ giáo dục và đào tạo, lưu trú, ăn uống,…

Như vậy, đến thời điểm này, Việt Nam đã có tổng cộng 738 dự án đầu tư ra nước ngoài tại 67 nước như Hoa Kỳ, Nga, Australia, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Lào, Campuchia, các nước châu Phi,… với tổng vốn đăng ký khoảng 15,14 tỷ USD. Trong đó có 89 dự án đầu tư vào lĩnh vực nông-lâm-thủy sản, 94 dự án sản xuất phân phối điện, khí đốt, hơi nước, khai khoáng, 40 dự án thông tin truyền thông,…

Đầu tư ra nước ngoài tăng cho thấy DN Việt Nam đang hội nhập sâu và ngày càng năng động, sáng tạo hơn trong việc mở rộng thị trường, khẳng định thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế. Hơn nữa, môi trường đầu tư ở các nước khá hấp dẫn, nhiều lĩnh vực chưa được khai thác nên đây là cơ hội để DN Việt Nam thử sức.

Trong đó, nhiều DN đã nhắm đến những thị trường dễ chấp nhận sản phẩm và công nghệ Việt Nam như châu Phi, ASEAN… để đầu tư khai thác, phát triển mở rộng thị trường, thúc đẩy thương mại phát triển. Trong đó, 2 thị trường lân cận là Lào và Campuchia đã được khai thác rất tốt.

Viettel bước vào thị trường này từ năm 2008 thông qua liên doanh 49% với Công ty Viễn thông Quân đội Lào với thương hiệu Unitel, năm 2011 Unitel đã phát triển thành 1 trong 4 mạng viễn thông lớn nhất tại nước này, chiếm 42% thị phần, 2 triệu thuê bao, 16.000km cáp quang và 2.500 trạm BTS. Trong khi đó, FPT sau khi gia nhập thị trường Campuchia đã cung cấp đến 50% băng thông rộng quốc tế cho hoạt động viễn thông tại đây.

Cần chủ động liên kết

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Tổng giám đốc Viettel, hiện đơn vị này đã có mặt ở Lào, Campuchia, Haiti, Peru, Mozambique, Cameroon với quy mô thị trường đạt được là 110 triệu dân. Năm 2011, Viettel đã chuyển lợi nhuận từ các thị trường này về nước khoảng 40 triệu USD.

Theo dự kiến, năm 2012, mức lợi nhuận chuyển về sẽ đạt 76 triệu USD, tăng gần gấp đôi so với năm ngoái. Viettel đang đặt ra mục tiêu sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động đầu tư ra nước ngoài để đạt quy mô thị trường 500 triệu dân vào năm 2015 và 1 tỷ dân vào năm 2020.

Các chuyên gia dự báo, nếu thành công, doanh thu từ hoạt động đầu tư ra nước ngoài của đơn vị này sẽ cao gấp 3-5 lần doanh thu từ thị trường trong nước, và gia nhập top 10 DN viễn thông đầu tư ra nước ngoài lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, từ năm 2005, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã đưa ra kế hoạch mở rộng đầu tư khai thác và trồng cao su tại Lào và Campuchia. Cụ thể, trong giai đoạn từ nay đến năm 2015, đơn vị này sẽ mở rộng diện tích cao su tại 2 nước này lên 140.000ha.

Một đại diện của tập đoàn cho biết lợi thế khi đầu tư tại 2 quốc gia này là có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp với sự phát triển của cao su. Hơn nữa chi phí lương thấp, chỉ từ 100-150USD/công nhân, diện tích đất trồng rộng lớn, mức giá thuê đất rẻ và thời gian cho thuê dài hạn, phù hợp với hoạt động đầu tư lâu dài của ngành này.

Ngoài ra, nhiều đơn vị khác cũng mạnh dạn đẩy mạnh hoạt động đầu tư ở nhiều lĩnh vực khác như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã đầu tư 243 triệu USD để khai thác dầu khí tại Algeria, Tổng công ty Tín Nghĩa (Đồng Nai) đầu tư vào 2 dự án tại Champasak để khai thác các sản phẩm từ cà phê và cao su cùng với khu nghỉ dưỡng Mekong tại Lào,…

Với hoạt động đầu tư ra nước ngoài, những năm qua Chính phủ đã tạo nhiều điều kiện để các DN tham gia và quản lý có hiệu quả nguồn vốn. Trên nền tảng đó, nhiều thương hiệu Việt Nam đã tạo được chỗ đứng vững chắc tại thị trường thế giới, thúc đẩy tiến trình tự do hóa thương mại, đầu tư và mang về lợi nhuận không nhỏ cho quốc gia.

Tuy nhiên, các DN Việt Nam dù là DN mạnh ở trong nước, nhưng khi ra nước ngoài vẫn còn yếu thế vì ít vốn, chưa hiểu rõ về thị trường mới nên còn gặp một số khó khăn, thiếu đầu tư bài bản về quảng bá thương hiệu, các dịch vụ chưa cao nên cạnh tranh khá vất vả. Vấn đề đáng quan tâm nữa là hiện nay nhiều DN cùng đầu tư vào một thị trường, nhưng không tạo ra được sự gắn kết để hỗ trợ khai thác tiềm năng ở quốc gia đó.

Do vậy, thời gian tới, ngoài việc cần sự hỗ trợ về vốn, thông tin thị trường, các DN Việt Nam cần chủ động liên kết với nhau để phát triển thương hiệu Việt Nam trên thị trường thế giới, nắm bắt cơ hội để gia tăng hiệu quả cho hoạt động đầu tư.