Thông động tĩnh mạch cảnh xoang hang là sự lưu thông bất thường giữa động mạch cảnh trong và hoặc động mạch cảnh ngoài với xoang hang.
Lồi mắt có mạch đập, cương tụ kết mạc, dãn hệ tĩnh mạch củng mạc, có thể kèm theo tổn thương thị thần kinh, thần kinh vẫn nhãn là những triệu chứng lâm sàng chủ yếu tại mắt của tình trạng bệnh lý thông động mạch cảnh xoang hang.
Lồi mắt cũng là một biểu hiện lâm sàng của bệnh mắt liên quan tuyến giáp, các viêm tổ chức hốc mắt khác và khối u hốc mắt. Có sự cần thiết phải chẩn đoán phân biệt các nguyên nhân gây lồi mắt. Nghiên cứu về lồi mắt trên bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang sẽ phần nào bổ sung kiến thức cho chẩn đoán phân biệt.
Nghiên cứu được tiến hành trên nhóm 59 bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang với 62 mắt bệnh - đã được chẩn đoán xác định và được điều trị bằng phương pháp nút mạch tại khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Bạch Mai từ 1/2001 đến 10/2008. Đã loại trừ các trường hợp: Không tỉnh táo, liệt nữa người, thông động mạch cảnh xoang hang không trực tiếp.
Nghiên cứu được tiến hành theo phương pháp quan sát mô tả tiến cứu, cắt ngang qua các thời điểm trước, ngay sau và sau 6 tháng điều trị. Nghiên cứu lâm sàng theo dõi diễn biến các tổn thương ở mắt những bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang sau khi được điều trị nút mạch thấy một số các biểu hiện tổn thương thuyên giảm nhanh và một số thuyên giảm dần trong 6 tháng sau điều trị. Kết quả thống kê sau cùng (6 tháng sau điều trị ) cho thấy lồi mắt còn 3,2%, cương tụ kết mạc 4,8%, nhãn áp cao 11,3, teo đĩa thị 8,1%, lõm đĩa thị 35,5%.
So sánh với kết quả nghiên cứu lâm sàng lồi mắt và một số tổn thương khác ở mắt trên bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang trước nút mạch của một số các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước cho nhận xét sau khi nút mạch sự phục hồi lâm sàng các tổn thương ở mắt là rất đáng kể, bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang cần được can thiệp điều trị sớm.
Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thông động tĩnh mạch cảnh xoang hang trực tiếp đã cho thấy sự phục hồi lâm sàng các tổn thương ở mắt và giảm bớt nhiều nguy cơ biến chứng cho bệnh nhân. Vì vậy, nghiên cứu này nhằm mục tiêu: Đánh giá bước đầu diễn biến lâm sàng dấu hiệu lồi mắt và một số tổn thương khác tại mắt ở bệnh nhân thông động mạch cảnh xoang hang trực tiếp sau điều trị nút mạch. |