Định Hóa là một huyện miền núi phía Tây Bắc tỉnh Thái Nguyên, được biết đến với di tích quốc gia đặc biệt An toàn khu Định Hóa cách thành phố Thái Nguyên khoảng 52 km về phía Bắc. Với diện tích đất tự nhiên có 51,351.90ha, địa hình chia thành 3 tiểu vùng tự nhiên từ đó tạo thành một cảnh quan môi trường sinh động với chế độ nhiệt phong phú, độ ẩm tương đối khá, nhìn chung huyện Định Hoá có những điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng hoá cây trồng theo hướng hàng hóa. Trong điều kiện hiện nay để thúc đẩy và phát huy hết tiềm năng và lợi thế của huyện trong phát triển nông nghiệp, góp phần quan trọng trong thúc đẩy kinh tế xã hội của huyện phát triển nhanh và bền vững thì việc nghiên cứu đánh giá hiệu quả của một số loại hình sử dụng đất nông nghiệp là việc cần thiết.

Đối tượng nghiên cứu: Hiệu quả kinh tế một số loại hình sử dụng đất nông nghiệp huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên.

Đặc điểm chung của địa bàn nghiên cứu: Định Hóa là một huyện miền núi thuộc tỉnh Thái Nguyên, được biết đến với di tích quốc gia đặc biệt An toàn khu (ATK), có địa hình thấp dần về phía Nam được chia thành 3 tiểu vùng và có khí hậu mang đặc điểm chung của khí hậu miền núi Đông Bắc. Địa bàn huyện có hệ thống sông suối phân bố khá đều trên lãnh thổ với nguồn nước tương đối phong phú, là nơi bắt nguồn của những nhánh suối và hình thành ba hệ thống sông chính, đó là hệ thống sông Chợ Chu, hệ thống sông Công, hệ thống sông Đu.

Hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất nông nghiệp: Kết quả điều tra thực địa và tổng hợp từ số liệu điều tra số liệu, phỏng vấn cho thấy hiện nay đất nông nghiệp của huyện được phân thành 3 loại đất là đất sản xuất nông nghiệp, đất lâm nghiệp và đất nuôi trồng thủy sản với 9 loại hình sử dụng đất (LUT) bao gồm: (LUT1) 2 lúa; (LUT2) 2 lúa, cây vụ đông; (LUT3) 1 lúa, 2 vụ rau, màu; (LUT4) LUT 1 lúa; (LUT5) Chuyên rau màu; (LUT6) Cây công nghiệp lâu năm; (LUT7) LUT Rừng sản xuất; (LUT8) Rừng phòng hộ, rừng đặc dụng; (LUT9) Nuôi trồng thủy sản.

Tổng hợp diện tích phân cấp theo chỉ tiêu

Huyện Định Hóa có điều kiện để phát triển nền nông nghiệp sinh thái năng suất cao, bền vững. Kết quả nghiên cứu đã đánh giá được hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất nông nghiệp (LUT), phân cấp các chỉ tiêu kinh tế của từng loại hình sử dụng đất nông nghiệp. Từ 51.351,90ha đất nông nghiệp của huyện Định Hóa đã xác định được 9 các loại hình sử dụng đất và 7 chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế.

Các loại hình sử dụng đất huyện Định Hóa tương đối đa dạng, loại hình sử dụng đất cho hiệu quả kinh tế cao nhất là LUT 3 với 190.745 nghìn đ/ha. Loại hình sử dụng đất LUT 4, LUT 7 cho GTSX thấp nhất với 35.917 nghìn đ/ha 65.000 nghìn đ/ha.

Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất của huyện cho thấy: Diện tích đất có giá trị sản xuất cao chiếm 17,02% diện tích đất canh tác với 1.629,195 ha. Diện tích đất có chi phí đầu tư cao chiếm 17,02% với 1.629,195 ha. Hiệu quả sử dụng đồng vốn cao nhất là LUT 6.

Trên cơ sở phân tích đánh giá lợi thế và những hạn chế về chỉ tiêu kinh tế hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, cần đồng thời xây dựng các giải pháp khắc phục nhằm góp phần nâng cao hiệu quả cho công tác đánh giá đất, quy hoạch sử dụng đất của huyện trên cả 3 mặt kinh tế xã hội và môi trường.