Vắc-xin RNA thông tin (mRNA)

Hai loại vắc-xin chống lại virus corona hiệu quả nhất được dựa trên RNA thông tin, một công nghệ được nghiên cứu trong 20 năm. Khi đại dịch covid-19 bắt đầu bùng phát vào tháng 1 năm 2020, các nhà khoa học ở một số công ty công nghệ sinh học đã nhanh chóng chuyển sang mRNA như một cách để tạo ra vắc-xin tiềm năng. Vào cuối tháng 12 năm 2020, thời điểm mà hơn 1,5 triệu người đã chết vì covid-19 trên toàn thế giới, những vắc-xin này đã được chấp thuận ở Mỹ, đánh dấu khởi đầu của sự kết thúc đại dịch.

Những vắc xin covid mới này dựa trên một công nghệ chưa từng được sử dụng trong điều trị trước đây và nó có thể biến đổi ngành y học, dẫn đến những loại vắc xin chống lại các bệnh truyền nhiễm khác nhau, gồm cả bệnh sốt rét. Và nếu virus corona tiếp tục đột biến, thì vắc-xin mRNA có thể được sửa đổi dễ dàng và nhanh chóng. Messenger RNA cũng rất tiềm năng với vai trò là nền tảng cho các bản sửa lỗi gen chi phí rẻ đối với bệnh hồng cầu hình liềm và HIV. Ngoài công nghệ này còn đang được nghiên cứu để sử dụng mRNA giúp cơ thể chống lại bệnh ung thư..

GPT-3

Các mô hình máy tính lớn sử dụng ngôn ngữ tự nhiên học viết và nói là một bước tiến lớn tới công nghệ AI, giúp có thể hiểu và tương tác tốt hơn với thế giới. GPT-3 cho đến nay là mô hình lớn nhất và “có học” nhất - cho đến nay. Được đào tạo dựa trên văn bản của hàng nghìn cuốn sách và hầu hết trên Internet, GPT-3 có thể bắt chước văn bản do con người viết với chủ nghĩa hiện thực một cách kỳ lạ - và đôi khi là phi thường - khiến nó trở thành mô hình ngôn ngữ ấn tượng nhất được tạo ra bằng máy học.

Nhưng GPT-3 không hiểu nội dung nó viết, vì vậy đôi khi kết quả bị cắt xén và vô nghĩa. Cần rất nhiều năng lượng tính toán, dữ liệu và tiền bạc để đào tạo, nên nó thải ra lượng khí carbon lớn và làm hạn chế sự phát triển của các mô hình tương tự đối với những phòng thí nghiệm có nguồn lực đặc biệt. Và vì nó được đào tạo về văn bản từ internet, nơi chứa đầy thông tin sai lệch và định kiến, nên nó thường tạo ra những đoạn văn có thành kiến tương tự.

Thuật toán đề xuất của TikTok

Kể từ khi ra mắt tại Trung Quốc vào năm 2016, TikTok đã trở thành một trong những mạng xã hội phát triển nhanh nhất thế giới. Nó đã được tải xuống hàng tỷ lần và thu hút hàng trăm triệu người dùng. Tại sao? Vì các thuật toán hỗ trợ cho nguồn cấp dữ liệu “Dành cho bạn” của TikTok đã làm thay đổi cách mọi người trở nên nổi tiếng trên mạng.

Trong khi các nền tảng khác chủ yếu hướng tới việc làm nổi bật nội dung có sức hấp dẫn số đông, thì các thuật toán của TikTok dường như có khả năng đưa một người sáng tạo nội dung ra khỏi tình trạng vô danh vì họ được khắc họa như một ngôi sao nổi tiếng. Và những thuật toán này đặc biệt giỏi trong việc cung cấp nội dung phù hợp cho cộng đồng người dùng thích hợp chia sẻ sở thích hoặc danh tính cụ thể.

Việc những người sáng tạo mới có khả năng nhận được nhiều lượt xem và người dùng có thể dễ dàng khám phá nhiều loại nội dung - đã góp phần vào sự phát triển đáng kinh ngạc của ứng dụng. Hiện các công ty truyền thông xã hội khác hiện đang tranh nhau bắt chước các tính năng này trên ứng dụng của riêng họ.

Ắc quy kim loại Lithium

Lĩnh vực xe điện có doanh số bán hàng khá khiêm tốn. Những chiếc xe này tương đối đắt tiền và bạn chỉ có thể lái chúng trong vài trăm dặm trước khi chúng cần được sạc, vốn phải mất thời gian tìm trạm sạc hơn là dừng ở các trạm xăng. Tất cả những nhược điểm này liên quanđến những hạn chế của pin lithium-ion. Một công ty khởi nghiệp ở Thung lũng Silicon nhận được nguồn tài trợ dồi dào vừa tuyên bố họ đã chế tạo ra loại ắc quy giúp xe điện trở nên tiện dụng hơn đối với người  tiêu dùng đại chúng.

Loại ắc quy này được gọi là lithium-kim loại và đang được phát triển bởi công ty khởi nghiệp QuantumScape. Theo kết quả thử nghiệm ban đầu, ắc quy có thể tăng phạm vi hoạt động của EV lên 80% và có thể được sạc lại nhanh chóng. Công ty khởi nghiệp này đã có một thương vụ với VW, cho biết họ sẽ bán xe điện với loại ắc quy mới vào năm 2025.

Ắc quy vẫn dưới dạng một mẫu thử nghiệm nhỏ hơn nhiều so với ắc quy cần cho ô tô. Nhưng nếu QuantumScape và những công ty đang nghiên cứu ắc quy lithium-kim loại thành công, thì sẽ giúp cho xe điện trở nên hấp dẫn đối với hàng triệu người tiêu dùng.

Ủy thác dữ liệu

Các công ty công nghệ đã chứng tỏ rất kém cỏi trong việc quản lý dữ liệu cá nhân. Thông tin của chúng ta đã bị rò rỉ, bị tấn công và bị bán đi bán lại nhiều lần. Vấn đề có thể không phải ở phía chúng ta mà là với mô hình bảo mật mà chúng ta đã tuân thủ từ lâu - một mô hình mà chúng ta, với tư cách cá nhân, chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý và bảo vệ quyền riêng tư của chính mình.

Ủy thác dữ liệu mang lại một phương thức thay thế khác mà một số chính phủ đang bắt đầu khám phá. Tín thác dữ liệu là một tổ chức hợp pháp thay mặt thu thập và quản lý dữ liệu cá nhân của con người. Mặc dù cơ cấu và chức năng của những tổ chức ủy thác này còn đang được định hình và vẫn còn nhiều vấn đề, nhưng ủy thác dữ liệu rất đáng chú ý vì cung cấp giải pháp tiềm năng cho các vấn đề về quyền riêng tư và bảo mật lâu nay.

Hydro xanh

Hydro luôn là một chất thay thế hấp dẫn tiềm năng cho nhiên liệu hóa thạch. Nó cháy sạch, không thải ra carbon dioxide; nó giàu năng lượng, vì vậy là một cách tốt để lưu trữ năng lượng từ các nguồn tái tạo vốn phập phù; và bạn có thể tạo ra nhiên liệu tổng hợp lỏng để thay thế cho xăng hoặc dầu diesel. Nhưng hầu hết hydro cho đến nay được tạo ra từ khí tự nhiên; quá trình này bẩn và tốn nhiều năng lượng. Chi phí năng lượng mặt trời và năng lượng gió giảm nhanh chóng có nghĩa là hydro xanh hiện đã đủ rẻ để trở nên thực tế về mặt thương mại. Chỉ cần xử lý nước với điện và bạn đã có hydro. Châu Âu đang dẫn đầu, bắt đầu xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết.

Theo dõi tiếp xúc kỹ thuật số

Khi virus corona bắt đầu lây lan khắp thế giới, ban đầu có cảm giác là theo dõi liên hệ kỹ thuật số có thể giúp ích cho chúng ta. Các ứng dụng điện thoại thông minh có thể sử dụng GPS hoặc Bluetooth để tạo nhật ký về những người đã tiếp xúc gần đây. Nếu một trong số họ sau đó có kết quả xét nghiệm dương tính với covid, người đó có thể nhập kết quả vào ứng dụng và nó sẽ cảnh báo những người khác có thể đã tiếp xúc.

Nhưng theo dõi tiếp xúc kỹ thuật số phần lớn không tạo ra nhiều tác động đến sự lây lan của virus. Apple và Google đã nhanh chóng đưa ra các tính năng như thông báo phơi nhiễm cho nhiều điện thoại thông minh, nhưng các quan chức y tế công đã phải vật lộn để thuyết phục người dân sử dụng chúng. Những bài học mà chúng ta học được từ đại dịch này không chỉ giúp chúng ta chuẩn bị cho đại dịch tiếp theo mà còn có thể chuyển sang các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe khác.

Định vị siêu chính xác

Tất cả chúng ta đều sử dụng GPS mỗi ngày; nó đã làm thay đổi cuộc sống của con người và nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, mặc dù GPS ngày nay có độ chính xác trong vòng 5 đến 10 mét, nhưng các công nghệ định vị siêu chính xác mới có độ chính xác trong vòng vài cm hoặc mm. Điều đó mở ra những khả năng mới, từ cảnh báo sạt lở đất đến rô bốt giao hàng và ô tô tự lái có thể định vị đường phố một cách an toàn.

Hệ thống định vị toàn cầu BeiDou (Bắc Đẩu) của Trung Quốc đã được hoàn thành vào tháng 6 năm 2020 và là một thành phần giúp tất cả điều này trở nên khả thi. Nó cung cấp độ chính xác định vị từ 1,5 đến 2 mét cho bất kỳ ai trên thế giới. Sử dụng phương pháp gia tăng trên mặt đất, nó có thể đạt được độ chính xác đến từng milimet. Trong khi đó, GPS, ra đời từ đầu những năm 1990, đang được nâng cấp: bốn vệ tinh mới cho GPS III được phóng vào tháng 11 và nhiều hơn thế nữa dự kiến sẽ lên quỹ đạo vào năm 2023.

Dịch vụ từ xa

Đại dịch covid đã buộc thế giới phải “từ xa”. Nhận thức được sự thay đổi đó là đặc biệt quan trọng đối với lĩnh vực y tế và giáo dục. Một số nơi trên thế giới đã thực hiện tốt trong việc đưa các dịch vụ từ xa vào hai lĩnh vực này để phục vụ tốt cho người dân.

Snapask, một công ty dạy kèm trực tuyến, có hơn 3,5 triệu người dùng ở 9 quốc gia châu Á và Byju’s, một ứng dụng học tập có trụ sở tại Ấn Độ, đã có số lượng người dùng tăng vọt lên gần 70 triệu.

Trong khi đó, học sinh ở nhiều quốc gia khác vẫn còn lúng túng với các lớp học trực tuyến của họ. Trong khi đó, các nỗ lực y tế từ xa ở Uganda và một số quốc gia châu Phi khác đã mở rộng lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cho hàng triệu người trong thời kỳ đại dịch. Ở nơi trên thế giới với tình trạng thiếu bác sĩ triền miên, việc chăm sóc sức khỏe từ xa đã là một cứu cánh.

AI đa kỹ năng

Bất chấp tiến bộ vượt bậc của trí tuệ nhân tạo trong những năm gần đây, AI và robot vẫn còn khá “ngu” về nhiều mặt, đặc biệt là khi giải quyết các vấn đề mới hoặc định vị các môi trường không quen thuộc. Chúng thiếu năng lực của con người, có ngay cả ở trẻ nhỏ, để học cách thế giới vận hành và áp dụng kiến thức chung đó vào các tình huống mới.

Một cách tiếp cận đầy hứa hẹn để cải thiện các kỹ năng của AI là mở rộng các giác quan của nó; Hiện tại AI với thị giác máy tính hoặc nhận dạng âm thanh có thể cảm nhận mọi thứ nhưng không thể "nói" về những gì nó nhìn và nghe bằng các thuật toán ngôn ngữ tự nhiên. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn kết hợp những năng lực này vào trong một hệ thống AI duy nhất? Liệu các hệ thống này có thể bắt đầu đạt được trí thông minh giống như con người không? Một robot có thể nhìn, cảm nhận, nghe và giao tiếp sẽ có thể trở thành một trợ lý hiệu quả hơn của con người không?