Nông - Lâm - Ngư nghiệp
[ Đăng ngày (26/04/2020) ]
|
Thực trạng và chiến lược sử dụng nguồn vốn sinh kế thích ứng với xâm nhập mặn của nông hộ ven biển Đồng bằng sông Cửu Long
|
|
Nghiên cứu do các tác giả Nguyễn Duy Cần, Võ Hồng Tú – Khoa Phát triển Nông thôn, Trường Đại học Cần Thơ thực hiện.
|
Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vựa lúa lớn nhất cũng như là vùng trọng điểm về sản xuất nông nghiệp của cả nước. Tuy nhiên, ĐBSCL chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới do sự thay đổi khí hậu và mực nước biển dâng. Nhiều nghiên cứu dự báo cho thấy trong tương lai gần, ĐBSCL sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn do mực nước biển dâng gây thiệt hại về kinh tế và nhiều rủi ro về mất dần diện tích đất sản xuất nông nghiệp cũng như thay đổi các hệ thống canh tác mới. Đặc biệt, ở các tỉnh nằm ở vùng ven biển của ĐBSCL, sự tổn thương do xâm nhập mặn, tác động của biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng. Điển hình, năm 2015-2016 có 7 tỉnh ven biển ĐBSCL công bố thiên tai do hạn và xâm nhập mặn.
Trong bối cảnh ảnh hưởng của xâm nhập mặn đến hoạt động sinh kế nông hộ vùng ven biển ngày càng nghiêm trọng, nghiên cứu về thực trạng sử dụng các nguồn vốn sinh kế, từ đó đề xuất giải pháp chiến lược về sinh kế cho nông hộ vùng ven biển là rất cần thiết. Nghiên cứu được thực hiện bằng cách phỏng vấn trực tiếp 298 nông hộ tại 10 xã ở hại huyện An Minh (Kiên Giang) và Mỹ Xuyên (Sóc Trăng). Phương pháp hồi quy đa biến được sử dụng để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả sinh kế của nông hộ. Kết quả nghiên cứu cho thấy nguồn vốn con người khá dồi dào, nguồn vốn xã hội còn hạn chế, nguồn vốn đất đai lớn, nguồn vốn tài chính chưa cao và nguồn vốn vật chất cơ bản đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt. Vay vốn và kinh nghiệm sản xuất có ảnh hưởng tỷ lệ nghịch đến kết quả sinh kế nông hộ. Diện tích đất, đầu tư sản xuất và tổng giá trị phương tiện phục vụ sản xuất và sinh hoạt có ảnh hưởng tỷ lệ thuận với kết quả sinh kế nông hộ Để nâng cao năng lực thích ứng cho nông hộ và sử dụng hiệu quả hơn nguồn vốn sinh kế sẵn có, vốn vật chất và tài chính là hai yếu tố cần tiếp tục được đầu tư hỗ trợ để nông hộ sử dụng hiệu quả các nguồn lực sinh kế còn lại như vốn con người, xã hội và tự nhiên.
ĐBSCL là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề bởi xâm nhập mặn, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Do vậy đặc điểm sinh kế nông hộ vùng ven biển chịu sự tác động và chi phối lớn bởi xâm nhập mặn nên hệ thống canh tác cũng có phần khác biệt so với các vùng khác. Kết quả nghiên cứu cho thấy người dân vùng ven biển có chiến lược sinh kế rất đa dạng như trồng lúa, nuôi tôm, chăn nuôi, làm thuê nông nghiệp và phi nông nghiệp cho cả hai thời gian xâm nhập mặn và thời gian không mặn.
|
Quỳnh Như
Theo TC Khoa học Trường Đại học Cần Thơ - Tập 55(6D): 109-11-8 |