Theo thống kê, mỗi ngày 1 con trâu, bò trưởng thành có thể thải ra 10 - 15 kg phân và nước tiểu. Đối với heo, lượng xả thải mỗi ngày khoảng 2 kg/con. Các loại gia cầm như gà, vịt cũng xả ra lượng chất thải mỗi ngày 0,2 kg/con. 1 tấn phân chuồng tươi không qua xử lý sẽ phát thải vào không khí 0,24 tấn CO₂… Do vậy, việc xử lý chất thải chăn nuôi để giảm ô nhiễm là vô cùng quan trọng.

Theo GS Nguyễn Lân Dũng: “Khí sinh học (Biogas) là hỗn hợp khí mê tan (CH₄) và một ít khí carbonic (CO₂), được sinh ra từ quá trình phân giải của phân và nước tiểu. Khí sinh học sinh ra sẽ đẩy dịch phân sau lên men lên một bể nổi có nắp đậy bằng những tấm bê tông và thoát ra ngoài.

Khí mê tan nổi lên ở phần trên của bể. Khí sinh học sẽ được dẫn theo đường ống vào nhà bếp để đun nấu thay mọi thứ nhiên liệu khác. Như vậy là nhờ có bể khí sinh học mà môi trường nông thôn được cải thiện một cách rõ rệt. Chuồng trâu bò sạch sẽ, không có ruồi muỗi và không có mùi hôi thối…”.

Cục Chăn nuôi với sự hợp tác của Tổ chức Phát triển Hà Lan đã triển khai Chương trình khí sinh học cho ngành chăn nuôi Việt Nam. Định mức hỗ trợ cho mỗi hộ tham gia dự án là 1,2 triệu đồng/công trình khí sinh học. Tại An Giang, chương trình được triển khai từ giữa năm 2010, đến nay đã đạt được những thành công nhất định.

Bà Trần Thị Út, nông dân ấp Long Định, xã Ô Long Vĩ, huyện Châu Phú, chuyên nghề nuôi heo sinh sản cho biết: Vào cuối năm 2011, được huyện hỗ trợ 1,2 triệu đồng thiết kế biogas, phần còn lại gia đình tự chi. Từ khi bể gas xài được, gia đình đỡ vất vả và đỡ tốn kém rất nhiều, bởi vì khỏi phải tốn tiền mua củi để nấu nướng, ban đêm còn có điện xài, mà lại không còn nghe mùi hôi của chuồng heo.

Gia đình có thả nuôi cá lóc bông trong 3 chiếc bè, nên mỗi ngày đều có vớt xác cá. Đối với số cá tươi, phần mình cá thì làm mắm, phần đầu cá thì nấu cho heo ăn. Nhờ có bể gas mà thức ăn của heo luôn được nấu chín, heo được ăn ngon hơn nên mau lớn, ít khi bị bệnh, do vậy mà chi phí nuôi cũng rẻ hơn nhiều so với khi chưa có xây bể gas.

Cũng như nhiều hộ được hỗ trợ lắp đặt bể biogas, ông Trần Minh Tâm, ấp Khánh An, xã Khánh Hòa, huyện Châu Phú phấn khởi nói: Gia đình tôi làm nghề nuôi bò vỗ béo nên trong chuồng thường xuyên có chừng 20 con bò. Vào tháng 11/2011, được hỗ trợ thiết kế bể biogas giá trị 7 triệu đồng, gia đình chỉ chi 5,8 triệu. Sau khi lắp đặt khoảng 2 tháng thì đã có gas sử dụng. Lượng khí gas xài không hết nên đem chia cho hai nhà hàng xóm xài chung. Từ khi có bể gas thì không còn phải chịu mùi hôi từ chuồng bò nữa.

Trang trại nuôi heo theo quy mô công nghiệp của ông Đồng Văn Hóa, tại ấp B2, xã Long An, thị xã Tân Châu cũng đã ứng dụng thành công cách xử lý chất thải bằng công trình khí sinh học.

Ông Lê Tấn Hải có trang trại nuôi heo quy mô hơn trăm con tại thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, đã xây dựng hầm ủ biogas từ năm 2006. Năm 2009, Trung tâm Khuyến nông An Giang hỗ trợ lắp đặt máy phát điện để tận dụng khí gas. Có máy phát điện mà không phải tốn tiền mua nhiên liệu nên việc sản xuất càng tăng thêm lợi nhuận. Cũng từ nguồn gas rẻ tiền sẵn có, ngoài sử dụng để đun nấu, thắp sáng, gia đình đã tự chế thêm nhiều máy móc chuyên dùng khác sử dụng khí gas như cối nghiền thức ăn, máy bơm nước…

Điểm qua một số mô hình biogas đã ứng dụng tốt để thấy chương trình khí sinh học trong chăn nuôi thật sự mang lại hiệu quả kinh tế cao. Môi trường sống sẽ ngày càng được cải thiện tốt hơn khi nông dân thu được lợi nhuận nhiều hơn từ việc khai thác khí gas. Nhưng để nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của nông dân, cần tăng cường hơn nữa công tác tư vấn về cách thức vận hành, bảo dưỡng để bể gas được sử dụng đúng cách và thật sự mang lại lợi ích thiết thực, lâu dài.