Cuốn sách gồm 268 trang, khổ 16x24cm, được Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông phát hành trong năm 2025 mang đậm tính khoa học, nhân văn và thực tiễn, đúng như tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ngay từ lời mở đầu, tác giả đã đặt ra một câu hỏi lớn: AI là gì, vì sao nó trở thành chủ đề nóng trên toàn cầu chỉ trong vài năm trở lại đây? Từ ChatGPT đến các công cụ sáng tạo nội dung tự động, AI đang len lỏi vào từng ngóc ngách của đời sống. Nhưng hiểu đúng và ứng xử đúng với AI vẫn là điều không dễ dàng.

Cuốn sách "AI và Con người" được Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông phát hành trong năm 2025.

Cuốn sách giúp người đọc từng bước tiếp cận khái niệm AI một cách gần gũi: Từ các nền tảng khoa học máy tính, học máy (machine learning), học sâu (deep learning), cho đến sự phân biệt rõ ràng giữa AI phân tích và AI tạo sinh hai nhánh chính đang chi phối thế giới công nghệ hiện nay. Trong đó, AI phân tích giúp phát hiện quy luật từ dữ liệu, còn AI tạo sinh như ChatGPT lại có khả năng sinh ra văn bản, hình ảnh, âm thanh mới, mở ra kỷ nguyên sáng tạo công nghệ chưa từng có.

Một trong những điểm đặc biệt của "AI và Con người" là cách trình bày sinh động, dễ hiểu, đặc biệt phù hợp với độc giả chưa có kiến thức nền về công nghệ. Những khái niệm trừu tượng được cụ thể hóa bằng các hình ảnh minh họa và điều thú vị là phần lớn trong số đó do chính AI tạo ra theo yêu cầu của tác giả, tạo nên một trải nghiệm đọc hiện đại, gợi mở và trực quan.

Sách gồm 8 chương, đi từ lịch sử phát triển khoa học, giới thiệu các khái niệm cơ bản về AI, phân tích những giá trị lẫn rủi ro tiềm ẩn, đến bàn luận sâu hơn về mối quan hệ giữa AI và xã hội, con người trong tư cách là trung tâm, chủ thể và động lực của sự phát triển, như Nghị quyết 57 đã nhấn mạnh.

Không chỉ là sách kỹ thuật, "AI và Con người" còn mang đậm tư tưởng nhân văn. Tác giả nhấn mạnh: AI là công cụ quyền năng nhưng cũng đầy thách thức. Nó có thể thay đổi cách con người sống, học, làm việc, nhưng không thể thay thế được tư duy, cảm xúc và giá trị con người.

Đây cũng là điểm nhấn quan trọng trong thông điệp mà Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông gửi gắm: Việc phổ cập kiến thức AI không chỉ là mục tiêu giáo dục mà còn là bước đi cần thiết để giúp người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội làm chủ công nghệ, sử dụng AI một cách thông minh, có trách nhiệm và nhân bản.

Với hơn 40 năm kinh nghiệm nghiên cứu và giảng dạy, trong đó có 25 năm làm việc tại Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), GS. Hồ Tú Bảo không chỉ mang đến tri thức chuyên sâu mà còn là sự chiêm nghiệm về cách mà công nghệ nên gắn bó với con người.

Cuốn sách không chỉ là tài liệu học thuật, mà là lời mời gọi suy ngẫm, một lời nhắc nhở về việc con người cần hiểu rõ công nghệ để sống cùng nó chứ không bị nó chi phối.