Hiện nay toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có khoảng 1.143 cống vừa và lớn (khẩu độ từ 4m trở lên), những cống có khẩu độ cực lớn như cống Láng Thé (liên tỉnh Trà Vinh và Vĩnh Long) rộng 100m, cống đập cao su phân lũ, chậm lũ Tha La, Trà Sư; trên 90.000km kênh mương, trong đó kênh chính và kênh cấp I có 21.452km; kênh cấp II có 27.452km (Hạnh, 2014). Với hệ thống thủy lợi rộng khắp như trên, ngoài những công trình đã và đang phát huy tác dụng, đạt hiệu quả đầu tư thì còn không ít công trình kém chất lượng, nhanh xuống cấp. Đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu như hiện nay thì càng có nhiều yếu tố tiêu cực ảnh hưởng đến chất lượng công trình thủy lợi.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Trà Vinh (2014), trong vài năm trở lại đây trên tuyến kè Hiệp Thạnh xuất hiện nhiều điểm sụp lún bị hư hỏng nặng.
Qua khảo sát lấy kiến kiến từ các chuyên gia trong ngành xây dựng, nghiên cứu đã tìm ra 4 nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chất lượng thi công công trình xây dựng như công tác lựa chọn nhà thầu, công tác tư vấn xây dựng, công tác nghiệm thu và công tác bảo trì bảo dưỡng công trình (Hoàng & Vân, 2015). Theo tính chất đặc thù của ngành xây dựng, đặc biệt trong quá trình thi công luôn chịu ảnh hưởng của các yếu tố như môi trường, nhân công, thiết bị, vật tư,… nên quá trình triển khai thực hiện dự án luôn phải đương đầu với nhiều rủi ro, khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án (Lan, 2007). Các dự án xây dựng lớn ở Việt Nam được xác định thường gặp năm vấn đề là: Dự án bị trì hoãn, vượt chi phí, tai nạn lao động, chất lượng kém và tranh chấp giữa các bên do các yếu tố nhà thiết kế, nhà thầu không đủ năng lực, ước tính kém và quản lý thay đổi, các vấn đề xã hội và công nghệ, các vấn đề liên quan đến địa điểm và không đúng kỹ thuật và dụng cụ. (Long và ctv., 2004). Trong dòng đời dự án, các yếu tố chi phí và thời gian thi công dự án làm ảnh hưởng công tác quản lý trong điều hành dự án. (Tuấn, 2014).
Có thể thấy trong các nghiên cứu này, các tác giả chỉ tập trung vào công tác quản lý chất lượng trong giai đoạn thi công, giai đoạn đoạn quản lý vận hành mà thiếu tính xuyên suốt từ giai đoạn hình thành ý tưởng lập dự án, thực hiện dự án đến quản lý vận hành khai thác một dự án xây dựng và rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng công trình đã được nêu ra và hầu như chỉ tập trung vào giai đoạn thực hiện dự án mà thiếu nhìn nhận một cách tổng thể từ lúc hình thành đến kết thúc dự án, đặc biệt là giai đoạn quản lý khai thác. Chính vì lẻ đó, tác giả phân tích các giai đoạn từ ý tưởng quy hoạch, lập dự án, thực hiện dự án cho đến vận hành khai thác dự án để tìm ra chuỗi hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng đến CL-TT-CTTL vùng ĐBSCL xuyên suốt vòng đời dự án.
Qua quá trình nghiên cứu này, tác giả đã tìm được các hoạt động xây dựng chính theo vòng đời dự án, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng - tuổi thọ công trình thủy lợi tại ĐBSCL. Để thuận tiện cho việc vận dụng vào thực tế, tác giả đã hệ thống hóa chúng dưới dạng biểu đồ xương cá biểu thị các yếu tố theo chuỗi thời gian và chủ thể tham gia. Đồng thời phân tích và đề xuất giải pháp cho nhóm yếu tố được các chuyên gia trong ngành xem là quan trọng.
Kết quả nghiên cứu này được kỳ vọng như sổ tay thực hành cho công tác quản lý CL - TT công trình thủy lợi tại khu vực ĐBSCL của tất cả các chủ thể tham gia dự án. Đồng thời giúp nâng cao CL – TT công trình; giảm thiểu các sự cố liên quan đến công trình xây dựng, nâng cao hiệu quả đầu tư.
|