Nghệ tây (Crocus sativus) thuộc họ Iridaceae, là cây gia vị có giá trị nhất trên thế giới. Có nguồn gốc từ Địa Trung Hải (Khanali et al., 2017), nghệ tây được phát triển và trồng phổ biến tại Iran, Trung Quốc, Tây Ban Nha, Hy Lạp và một số nước trong khu vực. Giá trị của nghệ tây nằm ở nhụy saffron, một loại thuốc cực kỳ có giá trị trong điều trị các chứng bệnh liên quan đến hệ thần kinh và ngăn ngừa ung thư. Thành phần của nhụy hoa nghệ tây có chứa nhiều vitamin, như: A, nhóm B, C, sắt, mangan và các chất chống oxy hóa, như: crocin, crocetin, safranal và kaempferol.
Cây cỏ ngọt có hoạt chất chính là: steviosid (là một glucosid) có vị ngọt gấp 250 - 300 lần đường (saccharoza), nhưng stevioside không sinh năng lượng. Cỏ ngọt và đường có trong cỏ ngọt không có tác dụng chữa bệnh, mà là chất tạo vị ngọt (không năng lượng) dùng cho người bệnh phải kiêng saccharoza như tiểu đường, phẫu thuật dạ dày, béo phì cần giảm cân,…
Hiện nay, rất nhiều người lựa chọn thức uống không chỉ đơn thuần là thỏa mãn cơn khát, mà còn vì tốt cho sức khỏe, làm trẻ, khỏe, đẹp da,... Trong số đó, nổi trội lên có trà thảo dược được hòa quyện từ nhiều loại thảo dược thiên nhiên nên rất có lợi cho sức khỏe. Cỏ ngọt khi kết hợp với các lợi ích của nhụy hoa nghệ tây để tạo ra nước uống từ thảo dược, một sản phẩm vô cùng tốt. Với tác dụng thanh nhiệt, cải thiện hệ tiêu hóa, tốt cho sức khỏe tim mạch, hỗ trợ phòng chống ung thư, cải thiện thị lực và làm đẹp của nhụy hoa nghệ tây,… cộng thêm vị ngọt đặc trưng thơm ngon của cỏ ngọt sẽ rất kích thích vị giác của người uống. Hơn thế nữa, cỏ ngọt tuy ngọt nhưng chỉ là chất tạo vị ngọt, không ảnh hưởng đến hàm lượng đường trong cơ thể, vì vậy người ăn kiêng cũng như người bị bệnh tiểu đường có thể sử dụng được thường xuyên. Do đó, “Nghiên cứu sản xuất trà thảo dược nhụy hoa nghệ tây (Crocus sativus) và cỏ ngọt (Stevia rebaudiana) đóng chai” là thiết thực, hiệu quả và có khả năng ứng dụng cao.
Sử dụng các phương pháp phân tích hóa học, hóa lý, phương pháp toán học và tin học để nghiên cứu. Sử dụng đồ thị được vẽ bằng chương trình Microsoft Excel và xử lý thống kế bằng công cụ Statgraphic XV.
Kết quả cho thấy, quá trình trích ly với tỷ lệ (0,01/40), thời gian 20 phút và 800C đối với nhụy hoa nghệ tây và tỷ lệ (1/20), thời gian 30 phút và 600C đối với nguyên liệu cỏ ngọt; tỷ lệ phối chế dịch trích ly nhụy hoa nghệ tây/cỏ ngọt 0,2% và pectin 0,09% sẽ thu được dung dịch có độ brix hiệu quả, đạt giá trị kinh tế, giá trị cảm quan cao và thích hợp chế biến nước uống thảo dược, tạo sản phẩm có chất lượng tốt, đáp ứng nhu cầu sử dụng. |