Nguồn thu nhập từ phi nông nghiệp của các hộ gia đình ở nông thôn tăng lên không thể thiếu nguồn vốn chính thức để hỗ trợ các gia đình kinh doanh, buôn bán do hoạt động nông nghiệp yếu kém dẫn đến thu nhập thấp, người dân nông thôn phải dựa vào vốn tín dụng để cải thiện thu nhập bằng cách tham gia vào việc làm phi nông nghiệp (Nguyễn Bích Đào, 2008). Xét dưới hình thức chủ yếu của tín dụng là loại hình cho vay thì tín dụng chính thức (Tín dụng chính thức được cung cấp đến các hộ gia đình ở vùng nông thôn thông qua hai ngân hàng nhà nước chính là ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam - VBSP và ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam VBARD. Trong đó VBARD hoạt động như một ngân hàng thương mại). Từ ngân hàng có vai trò hết sức to lớn đối với sự phát triển nông nghiệp và kinh tế hộ ở nông thôn. Tín dụng tạo điều kiện phát triển ngành nghề truyền thống, ngành nghề mới, góp phần giải quyết việc làm cho người lao động trong nông thôn (Nguyễn Bích Đào, 2008). Tham gia tín dụng giúp cải thiện thu nhập bình quân đầu người hàng tháng của nông hộ lên mức 9,5% và tỉ lệ lao động tham gia hoạt động phi nông nghiệp ở nông thôn Việt Nam tăng 18,5% (Đinh Phi Hổ, 2015).

Gần đây, hoạt động phi nông nghiệp ở Việt Nam đã được chú ý nhiều hơn do lĩnh vực này được coi là có nhiều tiềm năng trong việc giảm đói nghèo, giảm bất bình đẳng, hấp thụ lực lượng lao động dư thừa ngày càng gia tăng ở nông thôn, giảm di cư nông thôn đến thành thị và đóng góp vào tăng trưởng thu nhập quốc gia (Lanjouw, 2001). Các bằng chứng kinh tế lượng cũng cho thấy rằng việc tham gia vào hoạt động kinh tế phi nông nghiệp là một yếu tố quan trọng giúp giảm nghèo và nâng cao mức sống của các hộ gia đình nông thôn ở Việt Nam (Pham & cộng sự, 2010; Ravallion & Van de Walle, 2008; Van de Walle & Cratty, 2004).

Do vậy, khuyến khích sự phát triển của các hoạt động kinh tế phi nông nghiệp và hỗ trợ các hộ nghèo tham gia vào hoạt động kinh tế này được coi là những nhân tố cơ bản đóng góp cho công cuộc xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam (Pham & cộng sự; Van de Walle & Cratty, 2004). Do đó, tín dụng chính thức có tác động tích cực đến thu nhập của các hộ gia đình ở nông thôn đã được nhiều tác giả nghiên cứu, tuy nhiên tác động của nó đến thu nhập phi nông nghiệp của các hộ gia đình ở nông thôn tại Trà Vinh vẫn chưa được quan tâm.

Nghiên cứu nhằm đánh giá tác động của chính sách tín dụng chính thức đến thu nhập phi nông nghiệp của các hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh, qua đó đề xuất một số khuyến nghị nhằm hỗ trợ các tổ chức tín dụng chính thức gia tăng khả năng cung cấp vốn tín dụng cho các hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh và tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ gia đình ở nông thôn ngày càng dễ dàng hơn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức. Các phân tích được thiết kế dựa trên một cuộc khảo sát 323 hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh vào năm 2018. Phương pháp được sử dụng trong nghiên cứu này là thống kê mô tả và phân tích điểm xu hướng (PSM).

Kết quả ước lượng cho thấy chính sách tín dụng chính thức này tác động hiệu quả đến thu nhập phi nông nghiệp của hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh; chính sách này đã làm tăng thu nhập trung bình/năm từ phi nông nghiệp của các hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh từ 7,1% đến 22%. Như vậy, khi thu nhập phi nông nghiệp trung bình/năm của các hộ gia đình là 56 triệu 181 ngàn đồng thì những hộ gia đình ở nông thôn tỉnh Trà Vinh có tham gia chính sách tín dụng chính thức đã tăng thu nhập phi nông nghiệp trung bình/năm từ 3,988 triệu đồng đến 12,360 triệu đồng.