Ảnh: Internet

Bệnh thán thư trên thanh long đã được phát hiện ở các quốc gia nhiệt đới và cận nhiệt đới như ở Malaysia; bệnh này được xem là bệnh phổ biến nhất và gây thiệt hại lớn về chất lượng quả, do đó làm thất thu sản lượng. Theo Guo và cộng tác viên (2013), bệnh thán thư trên cây thanh long ở Trung Quốc đã xác định có ít nhất hai loài Colletotrichum gây bệnh là C. gloeosporioides và C. truncatum. Ở Thái Lan, bệnh thán thư đã xâm nhiễm vào thân và quả của cây thanh long do Colletotrichum gloeosporioides và C. truncatum gây ra (Athipunyakom and Likhitekaraj, 2010; Athipunyakom et al., 2012). Iskandar (2015) đã xác định được Colletotrichum truncatum là tác nhân gây bệnh thán thư trên thanh long ở Malaysia dựa vào hình thái, bào tử, màu sắc tản nấm và trình tự gen. Trong thực tế sản xuất có một số triệu chứng bệnh thán thư được mô tả khác với triệu chứng gây hại trước đây như vết bệnh có hình dạng bất định, màu vàng nhạt, nâu rỉ, vết bệnh phát triển gồ cao lên so với bề mặt cành với màu nâu đen và cứng, sau đó vết bệnh bị thối mềm cả bẹ và chảy nước (Nguyễn Thành Hiếu và ctv., 2011). Do đó việc nghiên cứu xác định các loài gây hại và biện pháp phòng trừ tổng hợp nấm Colletotrichum spp. trên thanh long là cần thiết. Nghiên cứu do nhóm tác giả Đặng Thị Kim Uyên, Nguyễn Văn Hò và Trần Vũ Phến của Viện Cây ăn quả miền Nam và trường Đại học Cần Thơ thực hiện.

Vật liệu nghiên cứu gồm cây móng tay, cây củ đậu, cây xương rồng, nấm Colletotrichum truncatum. Hóa chất được sử dùng gồm bộ kít ly trích DNA của Mỹ; Agarose; dung dịch safeview; đệm TAE 1X; hóa chất PCR (Dung dịch 10 X; Taq polymerase: 5U/μl; dNTPs: 10 mM; Các mồi; Nước cất HPCL; MgCl₂: 25 mM; DNA mẫu; H₂O cất). ITS1 F: TCCGTAGGTGAACCTGCGG (Kumar et al., 2005) và ITS4 R:TCCTCCGCTTATTGATATGC (Kumar et al., 2005). Bên cạnh đó, nghiên cứu còn sử dung thuốc BVTV các loại.

Qua nghiên cứu, nhóm tác giả nhận thấy rằng:

- Tác nhân gây bệnh thán thư trên thanh long là nấm Colletotrichum gloeosporioides và Colletotrichum truncatum.

- Nhiệt độ thích hợp cho loài nấm Colletotrichum truncatum phát triển là từ 25^oC đến 37^oC và pH = 4,5 - 7,5.

- Hoạt chất Propiconazole + Difenoconazole, Difenoconazole và Axoxystrobin + Difenoconazole làm ức chế nấm Colletotrichum truncatum phát triển và có hiệu lực rất cao (từ 83,07 đến 93,75%).

- Dịch trích cây móng tay có hiệu quả cao nhất, làm ức chế hoàn toàn nấm Colletotrichum truncatum phát triển, kế đến là dịch trích cây củ đậu (hiệu lực dịch trích tương ứng là 93,7% và 53,18%).4.2.

Qua đó, nhóm tác giả đề nghị cần khảo sát các loại nông được và dịch trích thảo mọc ở điều kiện ngoài đồng để ứng dụng được vào trong thực tế sản xuất.