Phú Thọ là tỉnh thuộc vùng Trung du và miền núi phía Bắc, tỉnh có nhiều điều kiện thuận lợi về tài nguyên thiên nhiên và vị trí địa lý để phát triển kinh tế - xã hội. Trong các vấn đề về sử dụng tài nguyên nói chung và tài nguyên đất nói riêng tại địa phương đã và đang nảy sinh nhiều vấn đề chưa hợp lý, do đó tác giả đã tiến hành nghiên cứu đánh giá các yếu tố áp lực-thực trạng-đáp ứng cho vấn đề này. Trên cơ sở số liệu điều tra khảo sát tại huyện Thanh Sơn và Đoan Hùng, nhóm nghiên cứu đã sử dụng mô hình Áp lực - Hiện trạng - Đáp ứng (PSR) để phân tích các khía cạnh có liên quan.
Trên cơ sở xây dựng bộ chỉ số đánh giá thực trạng sử dụng tài nguyên đất tại huyện Thanh Sơn và Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ và sử dụng mô hình Áp lực - Hiện trạng - Đáp ứng (PSR) để đánh giá các yếu tố cho thấy:
Đối với huyện Thanh Sơn: Các yếu tố Áp lực (P) có các yếu tố trượt lở đất (TN9) và tăng dân số (KX1) được các cấp quản lý đánh giá có ảnh hưởng cao nhất tới áp lực sử dụng tài nguyên đất. Trong các yếu tố Thực trạng (S) thì các yếu tố suy giảm độ phì đất (THD2), chuyển đổi sang đất phi nông nghiệp (BDD4), tăng diện tích cây trồng dài ngày (CT1) và áp dụng khoa học và kỹ thuật hiện đại trong canh tác (PC5) là các yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến thực trạng sử dụng tài nguyên đất. Trong các yếu tố Đáp ứng (R) thì yếu tố sử dụng giống cây trồng địa phương bảo vệ đất (BTN4), chuyển đổi cơ cấu cây trồng (PCT2), Phát triển nông nghiệp hữu cơ (PCT3), sử dụng phân hữu cơ (TBD1) vá giúp người dân có đất để sản xuất nông nghiệp (CSD7) là các yếu tố có mức đánh giá cao nhất trong nhóm giải pháp đáp ứng về sử dụng tài nguyên đất.
Đối với huyện Đoan Hùng: Trong các yếu tố Áp lực (P) có yếu tố khô hạn (TN3) và di dân, tái định cư (KX3) được các cấp quản lý đánh giá có ảnh hưởng cao nhất tới áp lực sử dụng tài nguyên đất. Trong các yếu tố Thực trạng (S) thì các yếu tố suy giảm dộ phì đất (THD2), chuyển đổi sang đất phi nông nghiệp (BDD4), tăng diện tích cây trồng dài ngày (CT1) và tăng nguồn thu nhập từ sản xuất nông nghiệp (PC6) là các yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến thực trạng sử dụng tài nguyên đất. Trong các yếu tố Đáp ứng (R) thì yếu tố sử dụng giống cây trồng địa phương bảo vệ đất (BTN4), phát triển nông nghiệp hữu cơ (PCT3), luân canh, xen canh (TBD3) và tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quy hoạch sử dụng đất (CSD1) là các yếu tố có mức đánh giá cao nhất trong nhóm giải pháp đáp ứng về sử dụng tài nguyên đất. |