Nông - Lâm - Ngư nghiệp [ Đăng ngày (21/04/2019) ]
Biến động đa dạng sinh học và quan hệ sinh thái loài trong rừng tự nhiên tại Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, Gia Lai
Nghiên cứu do nhóm tác giả Bùi Mạnh Hưng – Trường Đại học Nông Lâm và Võ Đại Hải – Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam thực hiện tại Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, Gia Lai.

(Ảnh: Internet)

Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, tỉnh Gia Lai là một di sản ASEAN, là nơi tập trung và phát triển của nhiều loài thực vật quý hiếm. Tuy nhiên, các hệ sinh thái rừng tại đây cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hoạt động khai thác từ quân đội Mỹ và Lâm trường Mang Yang, đặc biệt là trong giai đoạn 1960 – 1990. Những hoạt động này đã làm ảnh hưởng rất nhiều tới đa dạng sinh học của các khu rừng tại đây. Tuy nhiên, hiện nay Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh còn thiếu rất nhiều thông tin cơ bản về đa dạng sinh học do ít các nghiên cứu được tiến hành (hiện chỉ có khoảng 3 nghiên cứu lớn được tiến hành sau khi thành lập vườn). Các phân tích định lượng về tính đa dạng sinh học, biến động đa dạng sinh học sau phục hồi rừng chưa được thực hiện; mối quan hệ định lượng giữa các loài trong các hệ sinh thái rừng chưa được phân tích. Vì vậy rất thiếu các cơ sở khoa học có tính thuyết phục cao cho công tác quản lý rừng tại đây.

Để góp phần giải quyết vấn đề trên, nhóm tác giả đã thực hiện nghiên cứu “Biến động đa dạng sinh học và quan hệ sinh thái loài trong rừng tự nhiên tại Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, Gia Lai” để tập trung tính toán các chỉ tiêu đa dạng sinh học cho tầng cây cao tại vườn, so sánh sự khác biệt về đa dạng sinh học giữa rừng thứ sinh phục hồi sau khai thác kiệt (IIb) với rừng thứ sinh đã bị tác động (III) bằng phân tích phương sai đa biến lặp, phân tích mối quan hệ sinh thái giữa các loài dựa trên các công cụ thống kê mới như phân tích tách biệt. phân tích thành phần chính và phân tích đa chiều để có một cái nhìn khách quan, chính xác làm cơ sở cho công tác quản lý tài nguyên rừng tại đây trong tương lai.

Nghiên cứu chỉ ra rằng, đa dạng sing học loài đóng vai trò quan trọng trong các hệ sinh thái rừng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và xu hướng phát triển của mỗi hệ sinh thái. Bằng số liệu của 14 OTC được thu thập tại Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, kết hợp với các công cụ phân tích đa biến trong R, kết quả cho thấy mức độ đang dạng loài tại khu vực nghiên cứu tại khu vực nghiên cứu là tương đối cao. Số loài trung bình tại rừng Iib là 31 loài, trong khi đó số loài taiij rừng III là 26. Chỉ số Simpson dao động là từ 0,830 đến 0,950. Mức độ đa dạng sinh học tương tự như tại các khu vực khác tại Việt Nam cũng như một số nước Đông Nam Á. Ngoài ra, sự khác biệt về đa dạng sinh học không được rỏ rệt ở hai trạng thái: rừng IIb và rừng III.

Kết quả phân tích tương đồng đã chỉ ra các loài ưu thế tại từng ô, từng trạng thái như trạng thái IIb chủ yếu là Sung trổ, Bằng lăng ổi, Bời lời Trung bộ, Da cu… Trong khi đó, với rừng III, loài ưu thế chủ yếu là: Mặc cưa, Côi trào, Ma trá, Côm Đắc Lắc… Mức độ đồng nhất giữa các ô cùng trạng thái lớn hơn nhiều so với các ô khác trạng thái.
Phân tích nhóm thứ bậc đã phân loại các loài có quan hệ gần gũi thành nhiều nhóm nhỏ khác nhau như: Vàng nhựa, Mảnh sành, Bùi tròn, Trường, Dẻ Đà Nẵng, Sến mật…hay Thành Ngạch nam, Găng cao, Sồi đỏ, Mớp lá đẹp và Côm. Kết quả phân tích thành phần chính cho thấy rằng các loài cây rừng tự nhiên đã được phân tích thành các nhóm đối kháng, đối kháng ít và không đối kháng. Vì vậy khi xây dựng rừng trồng với các loài tự nhiên, cần tránh các loài đối kháng và cần tập trung vào các loài không đối kháng. Ngược lại, khi muốn nâng cao đa dạng sinh học cho rừng tự nhiên thì cần tập trung trồng xen lẫn các loài thuộc các nhóm khác nhau, trong đó có cả các nhóm đối kháng, điều đó có thể dể dàng nâng cao đa dạng sinh học tại khu vực đó trong tương lai.

ltnhuong
Theo Tạp chí NN&PTNT, Số 07/2018
In bài viết  
Bookmark
Ý kiến của bạn

Video  
 

Video

 



© Copyright 2020 Trung tâm Thông tin Khoa học và Công nghệ - Sở Khoa học & Công nghệ TP. Cần Thơ
Địa chỉ: 118/3 Trần Phú - Phường Cái Khế - Quận Ninh Kiều - thành phố Cần Thơ
Giấy phép số: 05/ GP-TTĐT, do Sở Thông tin và Truyền Thông thành phố Cần Thơ cấp ngày 23/5/2017
Trưởng Ban biên tập: Ông Vũ Minh Hải - Giám Đốc Trung tâm Thông tin Khoa học và Công nghệ - Sở Khoa học & Công nghệ TP. Cần Thơ
Ghi rõ nguồn www.trithuckhoahoc.vn khi bạn sử dụng lại thông tin từ website này
-->