Rừng tự nhiên thuộc huyện Tam Đảo có những nét rất đặc trưng của hệ thực vật rừng nhiệt đới ẩm. Diện tích kiểu rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới nguyên sinh còn lại rất ít, đa phần đã bị tàn phá làm cấu trúc tổ thành loài và tầng thứ thay đổi rất nhiều. Quần hệ thực vật kiểu rừng này chủ yếu gồm nhiều tầng, tán kín rậm với những loài cây lá rộng thường xanh hợp thành. Thành phần loài tại khu vực chủ yếu là những cây thuộc nhóm gỗ 5, 6, 7, những loài thuộc nhóm gỗ quý hiếm nhóm 1, 2 còn lại rất ít. Mặt khác, thành phần loài cây có sự chênh lệch giữa các trạng thái khác nhau và giữa các cấp kính trong cùng một trạng thái.
Do đó, nghiên cứu một số đặc điểm cấu trúc theo nhóm gỗ và cấp kính của rừng lá rộng thường xanh tại huyện Tam Đảo là cơ sở khoa học cần thiết để đề xuất các giải pháp kỹ thuật lâm sinh nhằm thúc đẩy quá trình phục hồi rừng.
Nghiên cứu được các nhà khoa học thuộc ĐH Lâm nghiệp và Viện Khoa học Lâm nghiệp thực hiện tại Vườn quốc gia Tam Đảo - huyện Tam Đảo - tỉnh Vĩnh Phúc, dựa vào các tiêu chí phân chia rừng theo thông tư 34/2009/TT-BNN&PTNT đã phân chia rừng lá rộng thường xanh ở đây thành 4 trạng thái rừng: rừng gỗ tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh rất giàu, rừng gỗ tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh giàu, rừng gỗ tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh trung bình và rừng gỗ tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh phục hồi.
Tiến hành lập ô tiêu chuẩn điều tra trên các trạng thái thu được kết quả về cấu trúc theo nhóm gỗ và cấp kính: số lượng cây theo cấp kính có sự biến đổi rõ rệt. Đối với cấp kính nhỏ từ 6 - 15 cm, mật độ lớn nhất tại trạng thái rừng phục hồi và thấp nhất tại trạng thái rừng rất giàu; đối với các cấp kính lớn hơn sự biến đổi mật độ hoàn toàn ngược lại. Khi phân chia theo nhóm gỗ, kết quả cho thấy tổng số cây đứng tập trung lớn nhất ở nhóm gỗ 8 đối với rừng phục hồi và tập trung lớn nhất ở nhóm gỗ 5, 6 đối với 3 trạng thái rừng còn lại. Cũng tương tự như vậy với tổng tiết diện ngang và trữ lượng, trừ trạng thái rừng rất giàu có trữ lượng ở nhóm 3, 4 khá lớn còn lại các trạng thái khác có thể thấy các giá trị này đều rất thấp ở nhóm các nhóm gỗ 1, 2, 3, 4. Kết quả của nghiên cứu này là một trong những cơ sở quan trọng cho việc đề xuất các phương án bảo tồn và phát triển rừng bền vững tại Vườn Quốc gia Tam Đảo. |