Lớp Hình nhện (Arachnida) (Ảnh: sưu tầm)

Khu bảo tồn Thiên nhiên (KBTTN) Lung Ngọc Hoàng được thành lập trên cơ sở đất đai của lâm trường Phương Ninh thuộc huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang. Đây là vùng sinh thái đất ngập nước rộng lớn trải dài từ phía Tây sông Hậu tới tận bán đảo Cà Mau. KBTTN Lung Ngọc Hoàng được đánh giá là một trong những khu bảo tồn sinh thái đất ngập nước quan trọng của Việt Nam (Ban quản lý Lung Ngọc Hoàng, 2012).

Hệ thực vật và hệ động vật trong KBTTN Lung Ngọc Hoàng khá đa dạng. Tính đến 2013, có 350 loài thực vật bậc cao, 75 loài cá và 79 loài chim đã được phát hiện, trong đó có rất nhiều loài chim quý hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới về sống và sinh sản như: vạc, cò xanh, cồng cộc đen, chim sâu và bìm bịp (Dương Văn Hùng, 2013). Quần thể thực vật chiếm ưu thế là quần thể rừng tràm.

Ngoài động vật bậc cao còn có nhiều động vật đất chủ yếu là động vật không xương sống, có vai trò quan trọng trong sự trao đổi chất của hệ sinh thái. Động vật đất là một bộ phận quan trọng của đa dạng sinh học và đóng một vai trò thiết yếu trong một số chức năng của hệ sinh thái đất. Hơn nữa, những loài này còn được xem như động vật chỉ thị chất lượng đất. Vì vậy, chúng thường được sử dụng để cung cấp các chỉ số chất lượng đất và làm sinh vật chỉ thị sinh học.

Đối với hệ sinh thái đất ngập nước như KBTTN Lung Ngọc Hoàng, các loài động vật đất là thành phần quan trọng trong đa dạng sinh học và đóng vai trò thiết yếu trong hệ sinh thái đất. Động vật đất được sử dụng để biểu hiện các chỉ số chất lượng đất. Nghiên cứu “Thành phần loài và sự phân bố của động vật đất phổ biến tại KBTTN Lung Ngọc Hoàng, tỉnh Hậu Giang” được thực hiện để đánh giá về hiện trạng đa dạng, sự phân bố của động vật đất có ích và mối tương quan của chúng với môi trường đất trong khu bảo tồn. 

Lớp Côn trùng (Insecta)(Ảnh: sưu tầm)

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 10/2015 đến tháng 10/2016. Nghiên cứu thực hiện trên 3 sinh cảnh với 35 ô mẫu được khảo sát bao gồm:(1) đất nông nghiệp, (2) đất nông lâm kết hợp, và (3) đất rừng tràm. Kết quả nghiên cứu đã ghi nhận được 59 loài thuộc 30 chi, 18 họ, 8 bộ và 6 lớp, gồm: lớp Hình nhện (Arachnida), lớp Chân môi (Chilopoda), lớp Chân kép (Diplopoda), Entognatha, lớp Côn trùng (Insecta) và lớp Giun ít tơ (Oligochaeta) trong hai ngành Giun đốt (Annelida) và Động vật chân khớp (Arthropoda).  Mặt khác, các loài động vật đất phân bố khác nhau theo mùa và theo các sinh cảnh tự nhiên. Bên cạnh đó, động vật đất còn có mối tương quan với độ dày của tầng thảm mục với hệ số tương quan r=0,81 vào mùa mưa và r=0,83 trong mùa khô.