Nông - Lâm - Ngư nghiệp
[ Đăng ngày (22/07/2017) ]
|
Tình trạng, phân bố và bảo tồn loài Sơn dương (Capricornis milneedwardsii David, 1869) tại Vườn Quốc gia Cát Bà, Hải Phòng
|
|
Nghiên cứu do nhóm tác giả Hoàng Văn Thập, Vũ Hồng Vân, Nguyễn Xuân Khu – Vườn Quốc gia Cát Bà và Đồng Thanh Hải – Trường Đại học Lâm nghiệp thực hiện.
|
Ảnh minh họa.
Quần đáo Cát Bà được công nhận có tầm quan trọng trong nước và quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học. Tầm quan trọng này được minh chứng khi Tố chức UNESCO công nhận quần đáo Cát Bà là khu dự trữ sinh quyển của Thế giới vào năm 2004. Vườn Quốc gia Cát Bà thuộc quần đảo Cát Bà tuy không giàu về thành phần các loài động vật nhưng có ý nghĩa về mặt bảo tồn với những đặc trưng của hệ sinh thái biển đảo, trong đó chứa đựng các loài đặc hữu và quý hiếm. Một trong những loài thú lớn còn sót lại ngoài tự nhiên trên đáo Cát Bà là Sơn dương (Capricornis milneedvrardsii). Đây là loài thú quý hiếm được liệt kê ở mức nguy cấp (EN) trong Sách Đỏ Việt Nam năm 2007 và sắp bị đe dọa (NT) trong Danh lục Đỏ Thế giới (IUCN, 2015). Ngoài ra, loài này cùng có tên trong phụ lục I của công ước CITES (2015) và phụ lục IB - Nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại trong Nghị định 32 năm 2006.
Phỏng vấn được tiến hành trước khi điều tra thực địa nhằm thu thập các thông tin ban đầu về hiện trạng, phân bổ của Sơn dương cũng như các mối đe dọa đến loài và sinh cảnh sống của loài. Tổng số 30 phiếu phỏng vấn đã được phát ra cho thợ săn, người có kinh nghiệm đi rừng và cán bộ kiểm lâm. Các thông tin phỏng vấn này là cơ sở ban đầu để người điều tra có thể thiết kế các tuyến và lựa chọn khu vực điều tra ngoài thực địa. Thông tin ghi nhận được ghi chép theo mẫu biểu đã chuẩn bị sẵn. Xác định tình trạng và phân bố loài Sơn dương ở 13 tuyến điều tra; đánh giá các mối đe dọa đến loài và sinh cảnh; tổng hợp và xử lý số liệu bằng phần mềm excel, các bản đồ phân bố và tuyến điều tra được xử lý và chỉnh sửa bằng phần mềm Mapinfo 10.5.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, tổng số 21 cá thể Sơn dương được ghi nhận tại vườn quốc gia Cát Bà. Qua điều tra dấu vết của Sơn dương ghi nhận chủ yếu tại 5 khu vực: Gia Luận, Đinh Ngự Lâm, Giỏ Cùng, Vạn Tà, Trà Báu. Có 6 dạng sinh cảnh ghi nhận được dấu vết của loài, phần lớn các dấu vết ghi nhận được tại khu vực rừng thứ sinh nghèo thường xanh mưa ẩm trên núi đá vôi. Độ cao thích hợp mà loài Sơn dương sinh sống là từ 100 - 200 m. Hai mối đe dọa chính có ảnh hưởng đến loài và sinh cảnh của Sơn dương là săn bắn, suy thoái và mất sinh cảnh (khai thác gỗ, cháy rừng, sức ép tăng dân số và khách du lịch, nhu cầu thị trường). Năm giải pháp chính để bảo tồn quần thể loài Sơn dương tại vườn Quốc gia Cát Bà là bảo vệ loài và sinh cảnh, phục hồi quần thể Sơn dương, nâng cao nhận thức cho người dân, tăng cường nghiên cứu khoa học và nâng cao sinh kế cho cộng đồng.
|
ntthang
Theo Tạp chí KHCN lâm nghiệp, số 3/2017 |