Hạt đậu núi (Ảnh: Sưu tầm).
Cây đậu núi (Mountain peanut), tên khoa học Plukenetia volubilis L. là cây lấy dầu lâu năm, xuất xứ từ rừng mưa nhiệt đới Amazon, Nam Mỹ, tên thường gọi là Sach inchi, Inca inchi, Inca nut. Hạt chứa protein (27%), dầu (35 - 60%), dầu có hàm lượng chất béo không no (omega-3-6-9) cao, mới di thực vào nước ta, đang trồng thử tại Gia Lâm - Hà Nội. Hạt được gieo trong vườn ươm, khi 35 ngày tuổi thì trồng. Sau trồng 40 ngày cây mọc nhanh, chiều cao trên 2 m. Lá hình trái tim viền răng cưa. Mầm hoa xuất hiện sau gieo 90-125 ngày và ra quả vào tháng thứ 7. Hoa đực nhỏ, trắng, xuất hiện trước, kết thành chùm. Hai hoa cái xuất hiện sau ở gốc chùm hoa đực, vòi nhụy vươn dài 2-2,5 cm, đầu nhụy chia thành chia thành 4-7 thùy màu trắng, quay ngang, khó hứng phấn. Quả hình ngôi sao màu xanh, khi chín chuyển màu nâu đen, có 4-7 thùy, mỗi thùy 1 hạt hình ovan màu nâu xám, khối lượng 100 hạt 50-105 gam. Phân tích thành phần hạt đậu núi thu tại Gia Lâm cho kết quả tương đương như công bố quốc tế: Tỷ lệ dầu cao 52-53% khối lượng nhân, thành phần dầu gồm 45,7% omega-3, 44,19% omega-6 và 0,63% omega-9. Kết quả nghiên cứu này cho thấy cần đầu tư nghiên cứu chọn tạo giống đậu núi năng suất cao phù hợp với khí hậu Việt Nam để phát triển thành loại cây lấy dầu mới ở nước ta. |