Nông - Lâm - Ngư nghiệp
[ Đăng ngày (06/02/2015) ]
|
|
Cây ký chủ và ảnh hưởng của chúng đối với bọ phấn thuốc lá Bemisia tabaci Gennadius (Homoptera: Aleyrodidae)
|
|
|
Bọ phấn trắng thuốc lá Bemisia tabaci Genn. là một loài sâu hại quan trọng trên nhiều loại cây trồng. Nhưng những hiểu biết về đặc điểm sinh vật học, sinh thái học của họ phấn hại cây trồng nói chung và bọ phấn trắng thuốc lá nói riêng ở nước ta còn rất hạn chế.
|
Ảnh minh họa
Lê Thị Tuyết Nhung (Viện Bảo vệ Thực vật) và Phạm Văn Lầm (Hội Côn trùng học Việt Nam) đã tiến hành nghiên cứu về thành phần cây ký chủ (cây thức ăn) và ảnh hưởng của thức ăn đến sinh trưởng, phát triển của bọ phấn trắng thuốc lá Bemisia tabaci Genn. được thực hiện tại Viện Bảo vệ Thực vật trong các năm 2010 – 2012. Đã điều tra ở vùng Hà Nội và xác định được 48 loài thực vật là cây ký chủ (cây thức ăn) của bọ phấn trắng thuốc lá. Trong đó, đã bổ sung được 23 loài thực vật vào danh sách cây ký chủ của bọ phấn trắng thuốc lá ở Việt Nam. Phụ thuộc vào cấu tạo bề mặt lá ký chủ nơi mà chúng sinh sống, nhộng giả của bọ phấn trắng thuốc lá thay đổi một số đặc điểm hình thái (đặc biệt là số lượng lông cứng và tính tạo hình) để thích nghi. Trên những lá nhẵn không có lông, thì nhộng giả có kích thước lớn hơn, hình ô van tròn, trên mặt lưng cũng không có lông cứng, mép cơ thể nhẵn. Trên những lá có mặt gồ ghề, thô ráp thì nhộng giả bọ phấn trắng thuốc lá có kích thước nhỏ hơn và có những đường cong thắt lại hay phình ra ở mép cơ thể.
Khi gây hại trên những lá có nhiều lông, thì nhộng giả của bọ phấn trắng thuốc lá thường có nhiều lông cứng và những lông cứng ở phần đĩa lưng thường dài và nhọn. Ở cùng điều kiện ôn ẩm độ (nhiệt độ 17oC với 66% ẩm độ hoặc 24,4oC với 64% ẩm độ), các cây ký chủ là cây cà chua giống Savior và cây su hào giống CH41 đều ít có ảnh hưởng đến thời gian phát dục các pha và vòng đời của bọ phấn trắng thuốc lá (thời gian vòng đời tương ứng với hai điều kiện ôn, ẩm độ là 23,7 – 25,0 ngày và 61,65 – 63,91 ngày). Tuy nhiên, hai loài cây ký chủ này lại có ảnh hưởng rõ ràng đến sức đẻ trứng của trưởng thành cái: dinh dưỡng trên cây su hào phát triển thành trưởng thành cái có sức đẻ trứng (42 - 251 trứng/cái) cao hơn và biến động hơn so với sức đẻ trứng (33 – 117 trứng/cái) của trưởng thành cái dinh dưỡng trên cây cà chua. Tỷ lệ chết của các pha trước trưởng thành của bọ phấn trắng thuốc lá nuôi trên cây cà chua (11,0 – 25,49%) có xu hướng thấp hơn tỷ lệ chết của các pha trước trưởng thành của bọ phấn trắng thuốc lá nuôi trên cây su hào (15,79 – 29,03%). |
ntbtra
Theo Tạp chí NN & PTNT (số 24, 2014) |