Nghiên cứu này nhằm xác định mức độ độc cấp tính (LC50-96 giờ) và khả năng phục hồi hoạt tính của men cholinestara (ChE) của cá khi tiếp xúc với Kinalux 25EC (hoạt chất quinalphos) từ đó tìm ra các biện pháp hạn chế sự ảnh hưởng của thuốc và phát triển chỉ thị sinh học đánh giá sự hiện diện của thuốc trừ sâu trong ao nuôi cá tra nói riêng và trong môi trường nước nói chung.

Nghiên cứu được triển khai tại trại thực nghiệm và phòng thí nghiệm Bộ môn Dinh dưỡng và Chế biến Thủy sản – Khoa Thủy sản – ĐH Cần Thơ từ 4/2009 – 8/2010.

Kết quả nghiên cứu cho thấy độc tính tức thời của quinalphos lên cá tra giống kích thước (14,30+1,36 g; 13,05+0,26 cm) được xác định trong bể nước tĩnh trong 96 giờ. Nồng độ gây chết 50% cá trong 96 giờ (LC₅₀-96) là 0,13 g/ml. Thí nghiệm xác định khả năng phục hồi hoạt tính ChE của cá tra được bố trí ở 4 mức nồng độ quinalphos gồm 0%, 10%, 50% và 75% giá trị LC₅₀-96 giờ được tiến hành với cá có khối lượng trung bình 14,3+1,36 g trong bể 100 lít trong 28 ngày. Sau 24 giờ tiếp xúc với quinalphos ở nồng độ 0,1 mg/l thì hoạt tính men ChE giảm ở não (-84,5%), gan (-84,1%), cơ (77,7%) và mang (72,7%) so với đối chứng. Hoạt tính ở men ChE trên các cơ quan khảo sát theo các nồng độ phục hồi đến mức không khác biệt ý nghĩa so với đối chứng (p<0,05) sau 28 ngày thí nghiệm; trừ ChE não ở các nồng độ 50% và 75% giá trị LC_50-96 giờ và cơ ở các nồng độ 75% giá trị LC₅₀-96 giờ. Nghiên cứu này cũng nhấn mạnh lợi ích của việc sử dụng ChE như một chỉ thị sinh học nhằm đánh giá được cá tra giống tiếp xúc với thuốc trừ sâu gốc lân hữu cơ nhằm góp phần vào việc quản lý nuôi trồng thủy sản bền vững.

Nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Khoa học (số 18a – 2011), trường ĐH Cần Thơ.