Quan điểm của nhà nước đối với giáo dục đại học, cần tập trung đào tạo nhân lực trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, phát triển phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu tri thức, sáng tạo của người học (Nghị quyết Trung ương Khóa VIII – 1998). Xã hội ngày càng quan tâm nhiều hơn đến khoảng cách ngày càng rộng giữa kỹ năng, khả năng của sinh viên tốt nghiệp và các yêu cầu, đòi hỏi của môi trường. Giáo dục đại học cần tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn làm việc trong một xã hội ngày càng biến động và toàn cầu hóa (Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII).

Các trường đại học đang bị đặt dưới áp lực ngày càng gia tăng đối với việc phải đào tạo ra những sinh viên tốt nghiệp đáp ứng điều kiện nhà tuyển dụng, với việc ít tập trung vào kỹ năng tư duy triết học và bậc cao. Vì vậy, trong hai thập kỷ qua, các chương trình giáo dục đại học trên thế giới đã có một sự tập trung hơn trong việc giảng dạy về kỹ năng thực tế công việc.

Mục tiêu cụ thể đào tạo trình độ đại học

Đào tạo trình độ đại học để sinh viên có kiến thức chuyên môn toàn diện, nắm vững nguyên lý, quy luật tự nhiên – xã hội, có kỹ năng thực  hành cơ bản, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc ngành được đào tạo.

Chương trình đào tạo

Chương trình đào tạo bao gồm mục tiêu, khối lượng kiến thức, cấu trúc, nội dung, phương pháp và hình thức đánh giá đối với môn học, ngành học, trình độ đào tạo, chuẩn đầu ra phù hợp với khung trình độ quốc gia Việt Nam.

Chương trình đào tạo được xây dựng theo đơn vị tín chỉ, bao gồm các loại chương trình định hướng nghiên cứu,  định  hướng  ứng dụng, định hướng nghề nghiệp,  bảo đảm yêu cầu liên thông giữa các trình độ, ngành đào tạo, bảo đảm quy định về chuẩn chương trình đào tạo (Quy chế Đào tạo đại học và cao đẳng hệ chính quy theo hệ thống tín chỉ – Ban hành kèm theo Quyết định số 43/2007/QĐ-BGDĐT)

Nhiều nhà lý thuyết tin rằng chức năng cốt lõi của giáo dục đại học là cung cấp một môi trường mà sinh viên có thể phát triển kỹ năng để thành công trong việc giải quyết vấn đề dựa trên một khả năng phê bình và suy nghĩ có tính logic.

Đào tạo đại học chỉ đạt được chất lượng khi sinh viên tốt nghiệp hội tụ được các năng lực chuyên môn, thái độ, động cơ làm việc và các kỹ năng làm việc cá nhân phù hợp với yêu cầu công việc.

Yếu tố mà người sử dụng lao động đánh giá cao ở những người trẻ là những kỹ năng tổng quát của cá nhân mà không phải là những kỹ năng cụ thể cho từng công việc.

Nhiều thuật ngữ được dùng để mô tả kỹ năng thực hành và “sẵn sàng cho công việc”, bao gồm: Kỹ năng tổng quát, Kỹ năng cần thiết, Kỹ năng mềm, Năng lực chủ chốt, Kỹ năng doanh nghiệp và Kỹ năng thế kỷ 21. Những kỹ năng này không chỉ có liên quan đến việc làm mà còn bao gồm những kỹ năng chung, sự hiểu biết phi kỹ thuật, những thuộc tính cần thiết cho phép người lao động tham gia một cách hiệu quả trong lực lượng lao động.

Kết quả đánh giá về các kỹ năng của sinh viên tốt nghiệp có mức trên trung bình.  Các kỹ năng nghiên cứu có tương quan đồng biến với mức độ đánh giá về sự phù hợp của chương trình đào tạo với yêu cầu của thị trường lao động. Qua phân tích tương quan và phân tích hồi quy cho thấy các giả thiết đặt ra ban đầu đều phù hợp.

Trong các nhân tố tác động đến biến phụ thuộc CT, khi khả năng xây dựng chiến lược kinh doanh và lập kế hoạch kinh doanh cho doanh nghiệp được đánh giá tăng một mức thì khả năng mức  độ phù hợp của chương trình đào tạo với yêu cầu công việc sẽ được đánh giá tăng thêm một mức bằng 3.12 lần so với khả năng không tăng. Tương tự với các biến khả năng sử dụng thành thạo các phần mềm ứng dụng phục vụ cho công việc là 1.94 lần, khả năng tổ chức, quản lý và điều hành các hoạt động kinh doanh được là 1.69 lần, khả năng tổ chức triển khai thực hiện các dự án kinh doanh là 1.56 lần, kỹ năng làm việc theo nhóm là 1.48 lần, và khả năng soạn thảo và phân tích nội dung các loại hợp đồng kinh tế là 1.47 lần.

Nghiên cứu nhận thấy các kỹ năng còn lại ít ảnh hưởng đến sự thay đổi của mức độ phù hợp của chương trình đào tạo với yêu cầu công việc nếu được đánh giá tăng.