BĐKH đang là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất mà tỉnh Quảng Trị phải đối mặt trong thời gian tới, ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên, các lĩnh vực kinh tế, xã hội trọng điểm và đặc biệt là đời sống của người dân và những đối tượng dễ bị tổn thương khác. Do đó, vấn đề đánh giá về mức độ tổn thương do biến đổi khí hậu đang được xem là vấn đề mà tỉnh quan tâm, nghiên cứu. Bài báo này nhằm mục đích trình bày phương pháp và kết quả của việc đánh giá mức độ tổn thương do sự biến đổi khí hậu của đô thị thành phố Đông Hà dựa trên bộ chỉ thị gồm 25 tiêu chí của 3 hợp phần là phơi nhiễm (E), nhạy cảm (S) và khả năng thích ứng (AC). Các dữ liệu thô được chuẩn hóa và tính toán trọng số nhằm sắp xếp phân hạng kết quả dựa theo các tiêu chí để đánh giá mức độ tổn thương.

Nghiên cứu đã giải quyết được bài toán đánh giá mức độ tổn thương do biến đổi khí hậu của đô thị thành phố Đông Hà với việc lựa chọn và áp dụng bộ chỉ thị gồm 25 tiêu chí của 3 hợp phần phơi nhiễm (E), nhạy cảm (S) và khả năng thích ứng (AC) có khả năng bao quát về các yếu tố tự nhiên, kinh tế -xã hội và phù hợp với điều kiện của thành phố Đông Hà. Kếtquả nghiên cứu đã xác định được trọng số cho các biến trong từng nhóm chỉ tiêu phơi nhiễm (E), nhạy cảm (S) và năng lực thích ứng (AC) cũng như tính toán được các giá trị của 3 hợp phần  này  để  đánh  giá  các  mức  độ  tổn thương cho khu vực đô thị thành phố Đông Hà. Theo đó, các khu vực trên địa bàn thành phố Đông Hà có giá trị độ phơi nhiễm dao động trong khoảng -0,78 đến 0,58, giá trị độ nhảy cảm dao động trong khoảng -1,05 đến 0,96 và giá trị năng lực thích ứng dao động từ -0,59 đến 1,01.

Trên cơ sở giá trịcủa các hợp phần phơi  nhiễm,  nhạy  cảm  và  năng  lực  thích ứng, nghiên cứu đã tính toán và đánh giá được các mức độ dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu của đô thị thành phố Đông Hà với 03 nhóm mức độ có giá trị dao động trong khoảng từ -0,0422 đến 0,3226 gồm: (i) Nhóm có mức độ tổn thương cao gồm phường  4,  phường  Đông  Thanh, phường Đông Lương. Đây là các phường ven trung tâm  thành  phố  Đông  Hà,  có  yếu  tố  phơi nhiễm và nhạy cảm cao trong khi năng lực thích ứng thấp nên khả năng tổn thương khi có thiên tai, lũ lụt xảy ra là rất cao.... (ii) Nhóm  có  mức  độ  tổn  thương  trung  bình gồm các phường 3, phường 5, phường Đông Lễ, phường Đông Giang. Đây là các phường có điều kiện kinh tế -xã hội cũng như cơ sở hạ tầng phát triển tốt hơn nhóm trên nên yếu tố nhạy cảm và phơinhiễm ở mức vừa phải nhưng năng lực thích ứng khi xảy ra các thiên tai thấp nên nguy cơ tổn thương ở mức trung  bình.  (iii)  Nhóm  có  mức  độ  tổn thương thấp gồm phường 1 và phường 2. Đây là các khu vực có điều kiện kinh tế -xã hội và cơ cơ sở hạ tầng phát triển tốt, nằm ở vị trí trung tâm của thành phố Đông Hà, các yếu tố nhạy cảm và phơi nhiễm ở mức thấp trong khi năng lực thích ứng khi có điều kiện thời tiết cực đoan ở mức cao.